De Nederlandse Franchise Code moet er komen!
De Nederlandse Franchise Code (NFC) is in de maak! Op 16 juni 2015 werd de concept tekst gepubliceerd en was er gedurende 6 weken de gelegenheid om inhoudelijk te reageren. Daarvan is ruimschoots gebruik gemaakt, zowel door franchisenemers als franchisegevers en belangenbehartigers. Franchisenemers zijn enthousiast, franchisegevers zijn verdeeld. Op 3 september 2015 was er een debat over de NFC waar iedereen die had gereageerd was uitgenodigd. Over de concept tekst is inhoudelijk gediscussieerd en informatie uitgewisseld. Samen met alle schriftelijke reacties kan de schrijfcommissie de NFC nu verder gaan uitwerken. Verderop dit jaar wordt een nieuwe versie verwacht. De opstelling van de Nederlandse Franchise Vereniging ten opzichte van de NFC is opmerkelijk. De NFV komt op voor de belangen van haar leden, zijnde franchisegevers in Nederland (ongeveer 30% van alle franchisegevers in Nederland zouden lid zijn). De NFV keert zich tegen de huidige NFC. Zoals zij in 2014 ook al uitvoerig verkondigde tegen speciale franchisewetgeving te zijn.
De NFV heeft de volgende bezwaren tegen de NFC:
a) er is geen Engelse vertaling van de concept NFC beschikbaar hoewel daarom door verschillende internationale formules zou zijn verzocht. Het ontbreken van een Engelse vertaling zou geen recht doen aan de omvang van de internationale business in Nederland aldus de NFV. Sinds wanneer zijn in Nederland opererende internationale organisaties niet in staat om eigenhandig een Engelse vertaling te regelen? Is dat de taak van de NFC? Is de concept NFC daarom niet goed? Hebben die organisaties de Nederlandse Wetgever misschien ook verzocht om een Engelse vertaling van het burgerlijk wetboek? (En zoja, hebben ze die gekregen?)
b) de concept NFC is in de vakantieperiode gepubliceerd en er was slechts 6 weken de tijd om te reageren Gezien de veelheid aan reacties en met name gezien de uitvoerige schriftelijk gemotiveerde reacties van een aantal grotere franchisegevers (soms zelfs 26 pagina's!) was de vakantieperiode kennelijk geen probleem voor uitvoerige inhoudelijke reacties. Zes weken is, zeker voor grote goed georganiseerde franchisegevers, ook objectief gesproken voldoende tijd om te kunnen reageren op een code die, inclusief toelichting, net 20 pagina's beslaat.
c) niet duidelijk is wat het wettelijk kader zal zijn van de NFC De NFV gaf in 2014 aan falikant tegen speciale (formele) franchisewetgeving te zijn. Volgens de NFV voldoet de bestaande Europese Erecode inzake Franchising. Die code heeft echter geen enkele juridische status en in de jurisprudentie wordt daaraan door rechters geen enkele rechtskracht verleend. Is dat wat de NFV ook nastreeft met de NFC ("tandeloze tijger")? Vast niet, en dus zal enige rechtskracht aan de NFC verleend moeten worden anders treft haar hetzelfde lot als de bestaande Europese Erecode. Hoe dit exact vorm wordt gegeven zal nog worden uitgewerkt en daarover zal de schrijfcommissie ongetwijfeld de nodige deskundigen en betrokken partijen consulteren. Dat maakt de concept NFC niet ongeschikt.
d) niet duidelijk is of en hoe de geschillenbeslechting eruit gaat zien De regeling met betrekking tot geschillenbeslechting is nog niet bekend gemaakt. Dat zal nog gebeuren en ook daarover zal de commissie ongetwijfeld nog overleg voeren met de betrokkenen van diverse kanten. Op zich is het geen ingewikkeld onderwerp en er bestaan veel voorbeelden van dergelijke regelingen uit de praktijk, waaronder bijvoorbeeld de geschillenregeling van de NFV zelf. De duidelijkheid komt dus nog en het ontbreken daarvan op dit moment maakt de concept NFC niet ondeugdelijk.
e) de NFC kent een onbalans tussen rechten en plichten van franchisegevers en franchisenemers. De NFC legt veel taken en verantwoordelijkheden bij de franchisegever en rechten bij de franchisenemer, aldus de NFV. Wat dan concreet gewijzigd zou moeten worden om de volgens NFV gewenste balans w?l te bereiken, geeft zij niet aan. De concept Code benoemt vooral een aantal logische verplichtingen van franchisegever en -nemer die ook nu meestal al bestaan, benoemt onderwerpen die in de franchiseovereenkomst geregeld behoren te worden en benadrukt het belang van goede communicatie, transparantie, redelijkheid en billijkheid en goed trouw. Dat uit de NFC numeriek mogelijk wat meer verplichtingen voortvloeien voor franchisegevers dan franchisenemers is niet onlogisch omdat franchisegevers nu eenmaal verantwoordelijk zijn voor goed formulebeheer en in de regel over meer informatie en mogelijkheden beschikken dan individuele franchisenemers en in die zin dus ook wat meer verantwoordelijkheden kennen.
f) de "tone of voice" zou moeten worden aangepast. De NFC weerspiegelt een negatieve grondhouding tussen franchisegevers en franchisenemers. Het is onduidelijk waarop de NFV hier doelt. Het tegendeel lijkt eerder het geval. De NFC benadrukt juist het belang van goede trouw, redelijkheid en billijkheid, transparantie, open en eerlijke communicatie. De NFV zal daar toch niet tegen zijn? De inhoudelijke bezwaren van de NFV tegen de concept NFC lijken niet erg overtuigend. De NFV zou ook nog de samenstelling van de schrijfgroep willen herzien. De Minister heeft hierover terecht opgemerkt dat de schrijfgroep bestaat uit een evenwichtige vertegenwoordiging van franchisegevers en franchisenemers. Nota bene zijn de franchisegevers in de schrijfgroep vertegenwoordigd door The Readshop en Agri Retail (Welkoop), beide Erkende Leden van de NFV! Deze en meer gerespecteerde franchiseorganisaties staan in beginsel positief tegenover de NFC. Het lijkt er al met al op dat de NFV vooral de mening van een aantal van haar leden uitdraagt. Wellicht zijn die leden bang dat de NFC hun macht en huidige positie ten opzichte van franchisenemers ongunstig be?nvloedt. Gezien de inhoud van de NFC is dat temeer reden om deze zo spoedig mogelijk tot stand te brengen, inclusief laagdrempelige geschillenregeling en wettelijke verankering!
Kees Kan
Advocaat
franchisehulp.nl
kv-advocaten.nl