NFC: waar een weg is, is een wil
De Nederlandse Franchise Code (NFC) bevat redelijke bepalingen die prima uitvoerbaar zijn. Desondanks blijven een aantal belangrijke spelers aan franchisegeverszijde zich verzetten tegen de toepassing van de NFC. Tal van argumenten worden aangevoerd waarom deze niet toepasbaar zou zijn. De code zou te veel open normen bevatten, zou ondernemerschap beperken, zou internationale ketens ontmoedigen in Nederland te gaan franchisen, zou te veel administratieve verplichtingen opleggen aan franchisegevers, zou tot meer rechtszaken leiden, etc.. Enig bewijs van de juistheid van deze bezwaren is nog nooit geleverd.
Op 17 februari 2016 presenteerde de schrijfgroep de definitieve NFC aan Minister Kamp. De Code is geschreven door vertegenwoordigers van franchisegevers en -nemers, bijgestaan door denktanks, en beoogt de balans tussen franchisegevers en franchisenemers “te herstellen”.
In zijn brief aan de Tweede Kamer schreef de Minister dat er op onderdelen nog steeds inhoudelijke weerstand bestaat tegen de NFC en dat hij, om brede naleving van de code te borgen, de mogelijkheden voor wettelijke verankering zal verkennen. Belangrijk acht de Minister “voldoende momentum voor sector brede implementatie” en “bescherming tegen freeriders voor de partijen die de NFC wel vrijwillig wensen na te leven”. Om die reden verkent de Minister de mogelijkheid om de NFC wettelijk te verankeren zodat kan worden bereikt dat de NFC een rol gaat spelen in de rechtspraak.
Inmiddels zijn ruim zeven maanden verstreken en lijkt een sector brede implementatie van de NFC vanuit franchisegeverszijde nog geen sprake. De Nederlandse Franchise Vereniging heeft zich nog altijd niet uitgesproken vóór implementatie terwijl een aantal grotere franchisegevers nog altijd bezwaren koestert tegen de NFC. Zo liet Bart’s Retail al eens optekenen dat zij bewust niet de NFC als uitgangpunt hanteert terwijl vorige week Albert Heijn in een geschil met haar franchisenemers bij de rechtbank Noord Holland bepleitte dat de NFC “geen enkele status heeft”.
De NFC bevat regels over goed franchisegever- en –nemerschap. Dat er meer verplichtingen in staan voor franchisegevers en meer rechten voor franchisenemers heeft alles te maken met ongelijke verhoudingen en de bedoeling van de NFC om de balans te herstellen. Belangrijke uitgangspunten van de code zijn redelijkheid & billijkheid, transparantie en overleg. Alles met het oog op verdere verbetering van franchising.
De NFC bevat vijf artikelen met toelichting; zij vraagt meer van franchisegevers op het gebied van informatievoorziening, transparantie en overleg dan zonder de code het geval is. Indien bepalingen voor bepaalde franchisegevers niet van toepassing of lastig uitvoerbaar zijn, geldt het “pas toe of leg uit” principe. Een franchisegever kan in voorkomend geval toelichten waarom in haar geval van de NFC moet worden afgeweken. Verder geldt dat bij twijfel over de toepasselijkheid de redelijkheid en billijkheid als uitgangspunt geldt.
Het verzet vanuit franchisegeverszijde tegen implementatie van de NFC is een gemiste kans. De echte wil om de NFC te omarmen en een kans te geven, lijkt daar niet aanwezig. Wettelijke verankering is daarom noodzaak. Als de weg er is, komt de wil vanzelf.
Kees Kan
Advocaat
Franchisehulp
Kan Vlassenroot Advocaten
