Alles over Franchises in Nederland

Ambitieuze ondernemers of mensen in loondienst die een bedrijf willen starten kiezen steeds vaker voor franchising. Er zijn vele soorten franchises beschikbaar in tal van verschillende soorten branches en sub-branches.

Als je wilt ondernemen in de vorm van franchise, moet je van tevoren je goed inlezen en informatie inwinnen om de juiste keuzes te maken. Hier leer je alles over franchises, de verschillende types, en lichten we enkele bekende franchises toe in Nederland.

De verschillende type franchises

De verschillende type franchises

Franchising is een populaire en relatief flexibele methode van ondernemen. Vele succesvolle organisaties kiezen voor franchise als groeimodel om meer marktaandeel en schaalvoordelen te realiseren. Er zijn vele soorten franchises die onderverdeeld worden op basis van verschillende factoren, zoals investeringsniveau, strategie van de franchisegever, dagelijkse operaties, marketing- en relatiemodellen, enz. Hieronder lichten we alle type verschillende franchises toe:

Job Franchise

Bij deze type franchise is er meestal een lage investering nodig en werk je voornamelijk vanuit huis. De franchisenemer zal een klein bedrijf starten en runnen en heeft daardoor minimale materialen en voorraden nodig om te opereren. Er vallen een breed en divers scala aan diensten onder deze type franchise. Voorbeelden zijn:

  • Telefoonreparaties en -accessoires
  • Schoonmaakbedrijven
  • Hoveniers
  • Loodgieters
  • Evenementenbureaus

Product (of Distributie) Franchises

Een product of distributie franchise is gebaseerd op de relatie tussen de leverancier en dealer, waarbij de franchisenemer de producten van de franchisegever distribueert. De franchisegever verleent een licentie voor zijn handelsmerk, maar biedt de franchisenemer meestal geen volledig handboek en/of systeem voor het opereren van hun bedrijf. Productfranchises houden zich voornamelijk bezig met grote producten, zoals auto-onderdelen, verkoopautomaten, computers, fietsten, etc.

Franchising in de vorm van product en/of distributie is de oudste vorm van franchising. Enkele bekende franchises voor productdistributie zijn Exxon, Texaco, Goodyear (autobanden), John Deere en vele autoproducenten. In sommige gevallen verleent de franchisegever niet alleen licenties voor distributie, maar ook voor een deel van het productieproces, zoals in het geval van frisdrankfabrikanten Coca-Cola en Pepsi.

Business Format Franchises

Bij de business format franchise krijgen de franchisenemers het recht om het handelsmerk van de franchisegever te gebruiken, maar nog belangrijker is dat de franchisenemer ondersteuning krijgt bij de gehele bedrijfsvoering inclusief marketing, inkoop, human resources en de administratie om het product en/of dienst in de markt te brengen.

Business format franchises worden ondersteund door een gedetailleerd plan en procedures die in de vorm van een franchisehandboek worden geschreven door de franchisegever. Het franchisehandboek is een leidraad in de bedrijfsvoering, daarin komt bijna elk aspect van het bedrijf naar voren. Het wordt ook voorzien van doorlopende training en ondersteuning.

Franchises in een Business Format zijn de meest populaire en over het algemeen wordt verwezen naar dit type franchises wanneer er over franchiseformules worden gepraat. De mogelijkheden in franchise zijn eindeloos en daarom kan je franchises terugvinden in meer dan 70 verschillende branches. De meest populaire branches worden later beschreven in dit artikel.

Investering Franchises

Dit zijn grootschalige projecten die meestal om grote kapitaalinvesteringen vragen, zoals hotels en de grotere restaurants. De franchisenemers investeren meestal veel geld en schakelen met hun managementteam om het bedrijf te runnen. De doelstelling van de franchisenemers is om rendement op hun investering te behalen en potentieel om een mooie exit (verkoop) van hun onderneming te kunnen realiseren.

Conversie Franchises

De conversie franchising is een zelfstandige onderneming die zich aansluit bij een franchiseketen. Veel franchises groeien (niet alleen) door het openen van nieuwe zaken met nieuwe ondernemers, maar ook door aansluiten van bedrijven die in dezelfde branches opereren. Deze zelfstandige ondernemingen worden vervolgens omgezet in franchisevestigingen om zo te groeien in marktaandeel.

In deze type franchise passen de franchisenemers het handelsmerk, marketing- en advertentieprogramma's, trainingssystemen en klantenservice normen toe. Daarnaast besparen ze meestal ook op inkoop. In dit model franchise heeft de franchisegever een potentie voor zeer snelle groei in franchisevestigingen en royalty-inkomsten.

Conversie franchises komen in iedere branche voor. Veel supermarkten in Nederland zijn conversie franchises. Voor de opkomst van de grote supermarkt-ketens waren er veel zelfstandige kruideniers. Op een gegeven moment besloten de meeste van deze ondernemers om zich aan te sluiten bij een supermarkt-franchise vanwege alle voordelen die dit met zich meebrengt.

Master Franchises

Een master franchise is als het ware een extra managementlaag binnen een franchiseorganisatie. De master-franchisegever geeft dan een andere partij (de master-franchisenemer) het recht om binnen een bepaald gebied sub-franchisenemers aan te sluiten.

Dit is een model wat vaak internationaal gebruikt wordt. Voorbeelden hiervan zijn Domino's en Anytime Fitness. De master-franchisegever is in deze voorbeelden de Amerikaanse moederorganisatie. De master-franchisenemer heeft voor Nederland de rechten gekocht en vervult vervolgens richting de franchisenemers die de vestigingen hebben de rol als franchisegever. De master-franchisenemer heeft zich op zijn beurt ook weer te houden aan afspraken met de master-franchisegever.

Franchises per branche

Franchises, ook wel franchiseformules genoemd, zijn in alle branches actief: van indoorspeeltuinen tot uitzendbureaus en van makelaars tot restaurants. In de formulegids van Franchise+ vind je per branche een overzicht van alle franchises in Nederland.

In de formulegids kun je je oriënteren op het aanbod van franchises in de verschillende branches. We hanteren 4 hoofdbranches: Dienstverlening, Food & Horeca, Non-Food en Zorg, Sport & Wellness.

Er zijn bijna 1.000 franchisegevers actief in Nederland en ca. 35.000 franchisenemers. In de Franchise+ Formulegids vind je informatie over vrijwel al deze franchiseformules met daarbij de mogelijkheid om direct meer informatie aan te ontvangen en met deze organisaties in contact te komen.

Franchises in cijfers

De Nederlandse Franchise Vereniging brengt ieder jaar haar Franchise Statistiek uit met daarin cijfers over de franchisebranche. In 2020 waren er in totaal 903 franchisegevers actief, met 375.100 medewerkers. Het aantal franchisevestigingen in 2020 bedroeg 33.566. De branche waarin de meeste franchises actief zijn dat is in de Dienstverlening, namelijk 372 franchises.

Bekijk hier de volledige Franchise Statistiek over 2020:

Franchise Statistiek over 2020

Franchises uitgelicht

Zoals beschreven zijn er franchises in vele soorten en maten. Enkele bekende franchises zijn uiteraard HEMA en McDonald's. Dit waren in Nederland en in de wereld de pioniers.

McDonald's

In 1954 bezoekt Ray Kroc het hamburgerrestaurant van de broers McDonald in Californië. Hij is onder de indruk van de snelle service en hoge kwaliteit. Op 15 april 1955 opent Kroc zijn eerste McDonald’s restaurant in Illinois. McDonald's is de pionier van de business format franchise, wat men tegenwoordig meestal bedoelt wanneer men het over franchises heeft. Nederland kreeg zijn eerste McDonald’s restaurant in 1971, in Zaandam. Dit is direct ook het eerste restaurant in Europa. Inmiddels zijn er meer dan 250 McDonald’s restaurants in Nederland. Bekijk hier meer informatie over McDonald's.

HEMA

De Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam (HEMA) opende haar eerste vestiging in Amsterdam op 4 november 1926. De oprichters zijn Leo Meyer en Arthur Isaac. In de jaren '50 start HEMA als franchiseorganisatie. Daarmee was HEMA de eerste Nederlandse organisatie die een business format franchise realiseerde. Momenteel telt de franchiseformule meer dan 775 vestigingen in 12 landen met 19.000 medewerkers die wekelijks meer dan 6 miljoen klanten bedienen. Bekijk hier meer informatie over HEMA.

De franchise vinden die bij je past

Sinds dit prille begin zijn er talloze franchises bijgekomen en doordat het zo'n succesvol groeimodel is groeit het aantal nog jaarlijks. Wanneer je zelf ondernemer wil worden is het daarom soms lastig om te bepalen welke het beste bij je past. We adviseren je daarom om jezelf eerst de volgende 2 vragen te stellen:

  1. Hoeveel kan en wil je investeren in je eigen onderneming? Veelal leidt een hogere investering ook tot een hoger rendement.
  2. In welke branche(s) heb je kennis en ervaring?
    De kans dat je succesvol wordt in een branche waar je al jarenlange ervaring hebt is veel groter dan wanneer je gelijktijdig met het ondernemerschap ook in een hele andere branche aan de slag gaat.

Vervolgens kan je in ons formuleoverzicht eenvoudig filteren en kijken welke concepten binnen je mogelijkheden liggen. Vraag vervolgens van meerdere franchiseformules informatie aan en ga het gesprek aan. Wanneer je een huis gaat kopen, koop je meestal ook niet het eerste huis wat je ziet. Ook met franchiseformules is het verstandig er meerdere te bekijken en dan te kiezen. Succes!

Nu je een uitgebreid overzicht hebt van alles wat met franchises in Nederland te maken heeft, van de verschillende types tot specifieke voorbeelden zoals HEMA en McDonald's, is het goed om te weten wat erbij komt kijken als je een franchisevestiging overneemt of als je een nieuwe vestiging opent.