Franchise in Nijmegen
Franchise+ gaat op pad in een stad en laat franchisenemers aan het woord. Over hun winkel, hun formule en over hun stad. Door verschillende ondernemers uit verschillende branches naar hun visie te vragen, ontstaat een momentopname van zaken doen in een specifieke stad. Deze keer komt de eer toe aan de oudste stad van Nederland: Nijmegen.
Bedrijven en instellingen geven Nijmegen als vestigingsplaats een 6,3. De eigen bedrijfsomgeving krijgt een 6,7. Dit blijkt uit de bedrijvenpeiling 2008 onder 385 Nijmeegse ondernemers. Ondernemers zijn vooral tevreden over het imago van de stad (6,7). “Nijmegen is ook prachtig”, vertelt Hannie Kunst, wethouder van economische zaken. “We zijn de oudste stad van Nederland en die geschiedenis zie je terug op verschillende plaatsen in de binnenstad. Bovendien zijn we een Bourgondische stad met de grootste terrasdichtheid van Nederland. En we zijn een eigentijdse stad met veel moderne architectuur.”
Streng
Over de gemeente zijn ondernemers minder tevreden. Qua hoeveelheid gemeentelijke regels scoort Nijmegen een 5,8. Voor gemeentelijke vergunning- en dienstverlening krijgt de gemeente een 5,6. “Aan de ene kant verbaast het me”, zegt Kunst. “We hebben een bedrijvenloket om het ondernemers zo eenvoudig mogelijk te maken om zaken met de gemeente te regelen.” Maar de wethouder geeft ook aan dat de gemeente wel streng is. “Als je regels hebt, dan moet je ze ook strak handhaven. Ik zou het niet eerlijk vinden om voor de één een uitzondering te maken en voor de ander niet.” Een van die regels is dat het in de binnenstad verboden is om uitstallingen en reclameborden op de openbare weg te plaatsen. “Begin dit jaar zijn we een proef gestart waarbij we dit beleid versoepelden”, vertelt Kunst. “Maar straten vol met rekken kleding en schoenen gaan me echt te ver. Dat geeft niet alleen een rommelig straatbeeld maar het maakt de straat ook ontoegankelijk voor mensen met kinderwagens, rollators en mensen in een rolstoel. Daarom stellen we een aantal voorwaarden aan de uitstallingen.” Kunst begrijpt dat regels altijd weerstand oproepen. “Veel van de regels die wij uitvoeren zijn rijksregels. Die gelden voor heel Nederland. Horecagelegenheden hebben bijvoorbeeld te maken met een Bibob-toetsing en we zijn verplicht panden met een monumentale status te beschermen. Ik kan me voorstellen dat dat niet altijd strookt met de belangen van een individuele ondernemer. We hebben wel de ambitie om hoger te scoren dan een 5,6 en een 5,8. Maar het is als plaatselijke overheid echt lastig om op deze terreinen hoger te scoren dan een 6,5. Daar moeten we reëel in zijn.”
Tweede stadsbrug
Nijmegen scoort een 6,1 op het onderwerp criminaliteit en veiligheid. In 2006 was dat nog een 6,5. “Ik kan dat moeilijk verklaren”, vertelt de wethouder. “We hebben gezorgd voor meer politie in het weekend en op koopavonden. Bovendien is het aantal inbraken en andere incidenten niet toegenomen.” Daarnaast vinden ondernemers dat de bereikbaarheid van de stad beter kan. “Dat klopt”, vindt Kunst. “Vanaf de oost- en de zuidzijde zijn we goed bereikbaar. Maar vanuit het noorden staan er regelmatig lange files op de Waalbrug richting de stad. Daarom starten we in 2011 met de bouw van een tweede stadsbrug. Deze moet in 2012 klaar zijn. Dan moet dat probleem opgelost zijn.” Ondernemers hebben zich niet uitgesproken over het aantal evenementen in de stad. Toch verwacht Kunst dat het met de tevredenheid van de ondernemers op dat vlak wel goed zit. “We staan natuurlijk bekend vanwege de Nijmeegse Vierdaagse. Dit evenement trekt jaarlijks 1,3 miljoen bezoekers naar de stad en levert vooral de horeca fors extra omzet op.” Daarnaast heeft de stad bijvoorbeeld het Gebroeders van Limburg Festival (met een optocht door de stad) en het Mariken Winterfestival. “En vergeet Museum Het Valkhof niet”, vertelt Kunst. “De tentoonstelling ‘De laatste uren van Herculaneum’ zorgde bijvoorbeeld voor 2,3 miljoen euro aan extra bestedingen buiten het museum. Daar heeft de hele binnenstad dus profijt van.”
‘Ik ben al die regels beu’
“Nijmegen is een prachtige stad”, vertelt Roy Knijf van het pas geopende Bagels & Beans in de Lange Hezelstraat. “Dit is al het derde pand dat ik in deze straat open. Maar ik word wel doodziek van alle regels hier. Na de overname bleek namelijk dat dit een monumentaal pand is. Dan gaan er bij de gemeente allerlei bellen rinkelen en raak je verstrikt in ellenlange procedures. Mijn bouwvergunning is nu al vier keer afgewezen. Dit betekent dat ik al meer dan twintig duizend euro kwijt ben aan het ingenieursbureau dat telkens nieuwe tekeningen moet maken. En het kromme is: ik wil het graag volgens de regels doen. Ik ben natuurlijk ook gebaat bij een brandveilig pand. Maar bij de gemeente kan niemand mij vertellen hoe ik het dan wel moet doen. Ik vind het jammer dat de gemeente zo streng is. Voordat ik dit pand kocht, was het een uitgeleefde kroeg met veel geluidsoverlast. Ik probeer er nu iets moois van te maken. Bovendien: waar praten we over? In 1972 is dit pand aangewezen als rijksmonument, maar in 1982 is vrijwel alles met monumentale waarde – met medeweten van de gemeente – uit het pand gesloopt. Het is frustrerend dat de gemeente daar geen oog voor heeft.”
‘Ik vind de gemeente wat star’
“Nijmegen is op de goede weg terug”, vindt Marcel Herfkens van Bakker Bart. “De gemeente heeft veel bezoekers weggejaagd omdat je hier voor het parkeren alleen kon betalen met de chipknip. Vooral Duitsers konden daar niet mee overweg. Ik ben blij dat dat is teruggedraaid. Nu heeft de gemeente weer regels opgesteld voor fietsers. Sinds 1 juli mogen fietsen nog maar 1,5 uur in de rekken staan, anders worden ze weggehaald. Ik vind dat onbegrijpelijk. Je wilt toch dat mensen op de fiets naar de stad komen? Ik ben wel erg blij met het actieplan ringstraten. Dit is een project waarbij de straten om de binnenstad opgeknapt zijn. Het zijn aantrekkelijkere straten geworden. In het handhaven van het beleid vind ik de gemeente soms wat star. Ze gaan er bij voorbaat al vanuit dat iets uit de hand loopt terwijl het volgens mij beter is om uit te gaan van het positieve. Als 31 december bijvoorbeeld op een zondag valt, dan wil ik graag mijn deuren openen om oliebollen te verkopen. De gemeente geeft daar geen toestemming voor. En ’s ochtends tussen en uur is de binnenstad open voor laden en lossen. Als automobilisten dan voor mijn deur stoppen om snel even een broodje te halen, worden ze meteen afgestraft. Terwijl het ’s ochtends zo rustig is, dat niemand er last van heeft. Ik ben wel blij met de Stichting Binnenstad Management. Ze hebben de koopzondagen goed gepromoot. Iedereen weet dat dat de eerste zondag van de maand is en dat je dan vanuit de hele regio voor € 2,50 met de bus naar de stad kunt komen. Ze mogen alleen iets meer aandacht geven aan de koopzondagen die op een afwijkende dag vallen. Ook qua veiligheid is het hier goed. We zien de politie regelmatig surveilleren, op koopavonden is er een extra politiepost en calamiteiten pikken ze goed op. Iedereen kan met een veilig gevoel over straat.”
‘Criminelen weten dat wij alert zijn’
“Nijmegen is een erg leuke winkelstad omdat mensen hier een rondje kunnen lopen. Het zit logistiek goed in elkaar”, vertelt Freddy Jansen van Marc O’Polo. “Bovendien trekt de stad veel Duitsers. Als er een Duitse feestdag is, dan merken we dat meteen. Ik vind het wel jammer dat het parkeren erg duur is. Mensen betalen acht euro voor een dagkaart. Als je dat vergelijkt met Amsterdam, dan is dat natuurlijk niets. Maar in deze omgeving zijn ze gewend om gratis te parkeren. En ze controleren hier erg streng. Als je niet hebt betaald, dan heb je gegarandeerd een boete. Zelf heb ik goede dagen als het markt is. Je zou verwachten dat de markt een ander soort publiek aantrekt. Toch levert het me wel degelijk meer omzet op. De Nijmeegse Vierdaagse levert me nauwelijks extra omzet op. Er zijn dan veel toeristen, maar die gaan niet de hele stad afstruinen. Daar zijn ze niet voor gekomen. Ik ben geen lid van de ondernemersvereniging van deze straat. Ze hebben me wel benaderd, maar de winkeliers uit de straat waren niet te spreken over de vereniging. Ik had er zelf ook geen goed gevoel bij. Wel heb ik veel contact met de winkeliers uit de straat. We spreken onderling af of we op bepaalde dagen allemaal opengaan of juist dichtblijven. Dat werkt goed. Ik heb weinig last van criminaliteit. Maar misschien komt dat ook doordat ik jaren bij de politie heb gewerkt. We weten hoe we dieven kunnen herkennen en hoe we hen aan kunnen pakken. Criminelen weten dat wij alert zijn en ik denk dat ze daardoor onze winkel overslaan. Ik hoor van andere winkels dat ze er meer last van hebben. Ik ben vooral tevreden over Nijmegen omdat ik op een perfecte plek zit. Het is lekker opvallend en iedereen die naar de Marikenstraat gaat, komt hier langs. ’s Ochtends kopen ze niets, want dan moeten ze er de hele dag mee sjouwen. Aan het einde van de dag komen ze hier weer langs en dan pakken ze dat leuke truitje of die broek toch nog even mee.”
‘Ik stoor me aan al die fietsen in de binnenstad’
“Nijmegen heeft een links college. Desondanks hebben we een gezond ondernemersklimaat”, vindt Raschid Manraad van Livera. “De stad trekt veel bezoekers, ook van buiten Nijmegen. Het staat bekend als een grote, gezellige stad met veel terrassen. Maar Nijmegen is ook weer geen metropool, zoals Rotterdam of Amsterdam. Daardoor heeft het een open en vriendelijk karakter. Qua evenementen hebben we natuurlijk de Nijmeegse Vierdaagse. Daar profiteert de horeca goed van. Verder valt het tegen. We hebben geen grote mode-evenementen die klanten naar de binnenstad trekken, zoals Arnhem. De veiligheid in de stad is goed. Van diefstal hebben we nauwelijks last. We zijn gevestigd in de buurt van een opvangcentrum voor drugsverslaafden. Daar hebben we weleens problemen mee gehad maar die zijn niet noemenswaardig. Ik ben niet echt tevreden over de ondernemersvereniging van de binnenstad. Volgens mij zijn het veel bijeenkomsten met weinig inhoud. Ik zie er niets van terug in mijn omgeving en mijn bedrijfsvoering. Natuurlijk hebben ook wij de gebruikelijke problemen, zoals hoge huren, veel fietsers in de binnenstad en files. Maar ik denk dat iedere stad daar last van heeft. Ik erger me wel aan alle fietsen in de binnenstad. Fietsers razen met volle snelheid door de straten. Dat vind ik echt levensgevaarlijk en niet prettig voor het winkelend publiek. En je ziet ze overal staan. Dat geeft een rommelig straatbeeld. Ik ben blij dat de gemeente daar nu harder tegen optreedt.”
‘Nijmegen is veelzijdig en compact’
“Ik zit hier in een erg leuke straat met veel kleine winkeltjes. Klanten vinden het leuk om in deze straat rond te snuffelen”, vertelt Esther van de Berg van Seaside Lagoon uit de Moenenstraat. “Nijmegen is sowieso een leuke stad. Ik merk dat klanten die een dagje willen shoppen vaak voor Nijmegen kiezen omdat Nijmegen veelzijdig en compact is. Je loopt hier gemakkelijk een rondje langs alle winkels. Qua evenementen weet ik niet of Nijmegen veel te bieden heeft. Mijn winkel is pas sinds februari open. We hebben al een paar grote evenementen gehad. Helaas hadden we telkens pech met het weer. Daardoor renden de klanten langs mijn winkel maar kwamen ze niet naar binnen. Ik vind het wel jammer dat de gemeente Nijmegen een antiautobeleid voert. De parkeergarage is hier stervensduur en toen de bussen ook nog eens staakten, was de binnenstad daardoor uitgestorven. Ik had zelf graag een parkeervergunning gehad, maar daarvoor is een wachttijd van zes jaar. Als ik als tussenoplossing een abonnement neem op een parkeergarage dan word ik van de wachtlijst afgehaald. Dat vind ik wel star. Want als je zes jaar lang per keer moet betalen om te parkeren, dan gaat het behoorlijk in de papieren lopen. De veiligheid in de binnenstad is goed. Je ziet overal toezichthouders lopen. Ik ben ook aangesloten bij de ondernemersvereniging van deze straat en die doen op gezette tijden aardige dingen. Volgend jaar bestaat deze straat vijf jaar en gaan we de straat versieren met vlaggetjes. Het is leuk dat je dat gezamenlijk kunt doen.”
‘Het uitstallingsbeleid zou van mij wel iets flexibeler mogen’
“Nijmegen is een leuke stad”, vertelt Annelies Hillenaar van Bandolera in de Marikenstraat. “Dit is één van de mooiste straten van Nijmegen en trekt daardoor veel bezoekers. Het grappige is dat dit officieel geen a-locatie is, waardoor de huur wel meevalt. We hebben een leuke ondernemersvereniging waar ik voorzitter van ben. Deze winter hebben we bijvoorbeeld het Mariken Winterfestival georganiseerd. Er was een grote ijsbaan in het Valkpark met verschillende chalets en daarbij hadden we allerlei activiteiten georganiseerd. Ook hadden we laatst een kraslotenactie waarbij klanten bioscoopkaartjes konden winnen. En we hebben een modeshow gehad door de Marikenstraat. Daarvoor hebben we een professioneel evenementenbureau ingehuurd. Dat was zo’n succes dat we daar een jaarlijks terugkerend evenement van willen maken. De veiligheid in deze straat is erg goed. Criminelen hebben hier geen vluchtmogelijkheden omdat de straat afgezet is met paaltjes. Bovendien is er veel sociale controle. Iedereen kent elkaar. De gemeente Nijmegen staat bekend als streng, maar daar hebben wij nooit last van gehad. We hebben altijd toestemming gekregen voor de evenementen die we wilden organiseren. Alleen het uitstallingsbeleid zou van mij wel iets flexibeler mogen. Het imago van Nijmegen is goed. In de regio staat het bekend als gezellige winkelstad. En Nijmegen trekt veel toeristen door de mooie fietsroutes en de rondleidingen door de stad. Die mensen gaan ook allemaal even shoppen in de stad.”