Woman in charge - Caroline Damwijk van Intres

Ze zijn er, de topvrouwen in de franchisebranche, en Franchise+ maakt ze zichtbaar. Deze keer vertelt Caroline Damwijk, divisiedirecteur Libris/Blz. bij Intres, waarom haar baan zo perfect bij haar past. 

Naam: Caroline Damwijk (46)
Bedrijf: Intres
Werkt in franchise sinds: “Het woord franchise gebruiken we niet graag. We spreken liever van intensieve samenwerking. In 1992 ben ik bij Libris komen werken, begonnen als de ‘rechterhand van de rechterhand’. In 2000 ben ik er een jaar tussenuit geweest om bij ECI/Bertelsmann te werken.”
Functie: divisiedirecteur Libris/Blz.
Aantal uren per week: 50 tot 60 uur
Burgerlijke staat: ongehuwd, niet samenwonend, geen kinderen

Hoe ben je in de franchisewereld terechtgekomen?

“Op de middelbare school had ik een B-pakket en het lag voor de hand dat ik medicijnen of iets dergelijks ging studeren. Toen ik voor medicijnen werd uitgeloot, ben ik de laboratoriumschool gaan doen, maar daar bleek al snel dat ik dat helemaal niet leuk vond. Een studieadviesbureau vond het onvoorstelbaar dat ik niet wist wat ik moest gaan doen, want uit alle tests kwam een hele duidelijke richting naar voren: ‘iets met boeken’. ‘Wat dan?’, dacht ik. Ik kende de boekenbranche helemaal niet. Maar dat bureau wees me op de opleiding Algemene Taal- en Literatuurwetenschappen aan de Katholieke Universiteit Brabant in Tilburg. Daar word je eigenlijk ook opgeleid voor de boekenbranche. En daar voelde ik me als een vis in het water. Het was een ideale combinatie van literaire vakken, vakken over taalontwikkeling en bedrijfseconomische vakken.

Héél interessant waren de vakken over commerciële psychologie. Dat ging over hoe je klanten kunt beïnvloeden in hun zoek- en koopgedrag. Dat intrigeert me enorm en verklaart waarom ik zo gelukkig ben in deze baan. Ik ben overigens bij Libris terechtgekomen door te reageren op een personeelsadvertentie. Libris was op dat moment net bezig om zich goed te organiseren. Wat mij daarbij erg aansprak was de vraag hoe je zelfstandige ondernemers een dominante aanwezigheid kan geven in de boekenbranche. Juist in deze branche, waar veel collectief is geregeld zoals het CPNB, het Centraal Boekhuis en de vaste boekenprijs, is het mogelijk om eigenzinnige ondernemers een goede positie te geven. Ik had het geluk dat ik door mijn cijfermatige achtergrond en mijn passie voor boeken tóen bij Libris terecht ben gekomen. Juist in die tijd kwam er steeds meer aandacht voor een gezonde en rationele bedrijfsvoering. Dat ging niet zonder slag of stoot hoor. Ik herinner me dat ik de klantenteller wou introduceren. Daar waren ondernemers echt verontwaardigd over; wie ging nou in vredesnaam de bezoekers tellen? Dat zijn zaken die nu heel vanzelfsprekend zijn, evenals het idee dat je als ondernemer toch een goed rendement moet hebben.” 

Heb je je door een glazen plafond moeten worstelen?

“Ja, maar dat had ook wel met de maatschappelijke ontwikkelingen van toen te maken. Er werkten hier bij Intres in het management - als overal - alleen maar blanke mannen van rond de vijftig, terwijl ik zelf donker en vrouw ben! Dat vrouwen zouden doorstromen naar hogere functies zat toen eenvoudigweg niet in de genen van een bedrijf. Ik had een baas die daar heel erg feministisch over dacht maar ik moest er wel eerst voor weggaan (naar ECI, red.) om op deze plek terecht te komen. Toen werd zichtbaar wat mijn rol was in het geheel en met name de ondernemers hebben mij toen teruggevraagd. Inmiddels is die situatie erg veranderd. Er werken steeds meer vrouwen in de top.”

Welke eigenschappen komen goed van pas in je werk?

“Wat je moet kunnen is stap voor stap werken. Als je wilt samenwerken met ondernemers moet je alles rustig vanuit een rationaliteit bij de mensen brengen en rekening houden met emoties. Alles wat je centraal doet, zien veel ondernemers als opgelegde verplichting. Door te laten zien dat het wat oplevert, kun je mensen overtuigen. Dat geldt bijvoorbeeld sterk voor ons digitale beursplein. Door centraal te herbevoorraden heb je een hogere marge en lagere kosten en verdien je dus geld. Als we gewoon hadden gezegd ‘dit gaan we doen’, dan had tachtig procent nee gezegd. Nu is het digitale beursplein onze ruggengraat en voor mensen reden om lid te worden van onze organisatie. Je moet dus overtuigingskracht en geduld hebben en diplomatiek zijn. We hebben ook een heel sterk team waarin we elkaar goed aanvullen qua eigenschappen.”

Wat heb je tot nu toe bereikt en heeft dat iets met je vrouw-zijn te maken? 

“Een goede samenwerking tussen de ondernemers en een goede uitgangspositie richting de uitgevers. De ondernemers hebben nog steeds hun eigen uitstraling en verdienen tegelijkertijd geld. In de afgelopen zeventien jaar hebben we een rationele relatie gerealiseerd met de ondernemers waarbij de passie voor het boek nog steeds de basis is. Dat ik vrouw ben, heeft daar misschien wel mee te maken. Als vrouw denk je wat makkelijker dat het linksom ook gaat als het rechtsom even niet lukt, vrouwen denken strategischer. Mannen komen vaak lijnrecht tegenover elkaar te staan, vertonen onder elkaar eerder haantjesgedrag. Vrouwen zoeken wat meer de geleidelijkheid en zijn niet zo gefocust op direct scoren. Ondernemers moeten niet constant het gevoel hebben dat ze van alles opgelegd krijgen. Een van de kenmerken van ondernemers - en dat is het leuke aan ze - is dat ze stronteigenwijs zijn. Daar moet je niet een stronteigenwijs iemand tegenover zetten.”

Is carrière maken een kwestie van offers brengen?

“Het is een kwestie van keuzes maken en daarbij zijn er altijd dingen die je niet kunt doen. Ik wist bijvoorbeeld dat ik kinderen nooit kon combineren met een drukke baan, dat was een heel bewuste keuze.”

Wat is jouw stijl van leidinggeven? 

“Ik leg verantwoordelijkheden laag in de organisatie. Dat geeft mensen de ruimte om de dingen op hun manier te doen, binnen het beleid.”

Hoe zit het met je zelfbeeld? 

“Ik denk dat ik redelijk inspirerend ben maar ik heb tegelijkertijd ook mensen nodig die mijn ideeën werkend en kloppend maken. Dat is namelijk niet mijn sterkste kant. Ik ben niet onzeker maar tegelijkertijd vind ik het belangrijk om af en toe te twijfelen. Als je dat niet doet, ben je niet in staat om kritisch te kijken naar je eigen rol.”

Wat zijn je toekomstplannen?

“Op korte termijn zijn we bezig met de vraag hoe we ervoor kunnen zorgen dat de klanten blijven kiezen voor de boekhandel, mede gezien de komst van het e-book. En verder wil ik graag beter worden in golfen! Groot voordeel: je bent altijd buiten en je bent er zo geconcentreerd mee bezig dat het totaal ontspant. Er is een lange periode geweest dat privé en werk volledig door elkaar liepen. Golfen maakt dat ik daar een betere balans in kan aanbrengen. En daar wil ik aan werken.”

Wat maakt je een gelukkig mens?

“Vandaag bepaalde de voorzieningenrechter in een kort geding dat BoekenConcurrent per direct moet stoppen met het aanbieden van boeken onder de vaste boekenprijs. Hiermee is ook rechtelijk vastgesteld dat een duidelijke u-bochtconstructie niet toelaatbaar is, ook niet via het internet. Daar word ik blij van.”

Opvallend is dat je met een voorbeeld uit je werk komt…

(Lacht) “Daar zit toch mijn hart. Dit is waar je voor leeft. Voor het blijvend houden van een mooi aanbod van titels, samen met de uitgevers - zowel op internet als in mooie winkels in de winkelstraat.”