Geen concessies aan opa’s kroketten

Het ‘kroketje bij Febo’ is een begrip. Vooral in thuishaven Amsterdam, maar ondertussen ook verspreid over het land in de 61 vestigingen. Weinig klanten zullen echter beseffen dat zij een dagverse snack vol ingrediënten van eigen bodem uit het luikje van de automatiek schuiven. Een kennismaking met directeur Dennis de Borst, schatbewaarder van de recepten van zijn grootvader.

Het nieuwe bedrijfspand van ruim 5.600 vierkante meter in Amsterdam-Noord mag dan van alle moderne gemakken en technische snufjes zijn voorzien, de geur van verse runderbouillon is bij Febo nog heel ouderwets. Zo rook het ruim vijftig jaar geleden ook in de bakkerij aan de Amsterdamse Ferdinand Bolstraat. Hier draaide Johan Isaac de Borst zulke lekkere kroketten dat inwoners uit alle hoeken van de hoofdstad toestroomden.

De jonge bakkersknecht opende daarop zijn eigen brood- en banketbakkerij, onder de naam ‘maison Febo’, een samentrekking van de naam van de straat waar hij het vak had geleerd. De afgelopen decennia veroverde het familiebedrijf de markt van snacks uit automatieken. Eerst in Amsterdam, daarna uitgevlogen over het land.

Aan de authentieke samenstelling van de producten is echter niet gemorreld, benadrukt de huidige directeur en kleinzoon van de oprichter, Dennis de Borst. "Wij gebruiken nog alle recepten die door opa zijn uitgedacht met traditionele, eerlijke ingrediënten zoals verse groentes, roomboter en slagroom."

Vanaf zijn achtste werkt hij al in het bedrijf. Aanvankelijk mocht hij mee op de vrachtwagen in de vakanties, later deed hij samen met zijn vader - de huidige directeur-eigenaar - en zijn opa de productontwikkeling en kwaliteitscontrole: het bereiden en proeven van de verse lekkernijen.

Maar dan ook echt vers. Want de kroketten, bami- en nasischijven, bitterballen, grillburgers en speciaaltjes worden dagelijks vers geproduceerd bij Febo. Van het snijden van rauwe uien tot het koken van de mie. "Daarin zijn we uniek", weet De Borst. "Invriezen is bij ons verboden, daar zijn de snacks niet op gemaakt. Negentig procent van onze winkels heeft dan ook niet eens een vriezer." Dat intern zo vanzelfsprekende kwaliteitsaspect gaat Febo nu ook nadrukkelijk uitdragen. Het groene vignet met de tekst ‘dagelijks vers geproduceerd’ prijkt prominent op alle reclame-uitingen.

Familiebedrijven

‘Dagelijks vers’ houdt wel in dat de dag bij Febo vroeg begint. De productie vangt aan om half vijf maar dan heeft de bouillon al de hele nacht getrokken. "Wij gebruiken daarvoor nog echt Nederlands rund- en kalfsvlees", vertelt De Borst niet zonder trots. "We snijden het vlees en de bouillon wordt weer gebruikt voor de ragout."

Geen poeders, concentraten of vlees uit verre landen dus. Het rundvlees, kalfsvlees en varkensvlees van Febo komt al ruim 35 jaar van een familiebedrijf uit Amsterdam. Een bewuste keuze. "Wij doen het liefst zaken met familiebedrijven. Dan gelden korte lijnen en afspraak is afspraak. In het verleden hebben we wel grote jongens gehad als leverancier. Maar die worden vaak overgenomen en dat gaat nogal eens ten koste van de kwaliteit. En daar willen we juist niet aan tornen."

Niet alle producten worden binnenshuis gemaakt. Kaassoufflés, kipburgers, roomijs en milkshakemixen worden op unieke Febo receptuur door derden geproduceerd. En voor de patates frites is zojuist, na een nauwgezette zoektocht, een nieuwe leverancier gevonden. Onder private label gaat alweer een Nederlands familiebedrijf twee maal per jaar een miljoen kilo bintjes oogsten voor Febo om ze ambachtelijk gesneden aan te leveren.

Tot juni 2007 huisde de snackfabrikant in verschillende pandjes in Amsterdam-Noord. Sinds de verhuizing is er een duidelijke kwaliteitsslag gemaakt. "We hebben nu alles onder één dak waardoor we efficiënter werken. En qua temperatuurbeheersing en koeling is het nu veel geavanceerder."

De komende dertig jaar kan Febo voort in het nieuwe pand, schat Dennis de Borst. Ruimte voor uitbreiding is er voldoende. De productie vindt nu nog plaats door één ploeg die niet alleen de snacks maakt maar ook de apparatuur schoonmaakt. "Een storing zou voor ons echt een ramp zijn. Dus een ieder moet de eigen machine schoonmaken. Als ze iets stuk maken hebben ze de volgende dag zelf een groot probleem."

Het op deze wijze geprikkelde verantwoordelijkheidsbesef van het personeel draagt bij aan weinig mankementen. En mocht er dan toch paniek in de tent zijn, dan bestaan er afspraken met de leverancier van de machines dat hij direct met de gereedschapskist naar Amsterdam-Noord afreist.

Amsterdamse imago

Dankzij de centralisatie en moderniseringen kunnen de winkels nu tot drie uur ’s nachts hun bestelling doen. Die kunnen zij dan dezelfde dag nog geleverd krijgen. "In Amsterdam leveren we vijf tot zes keer per week. Wanneer je hier een kroket koopt bij een van onze zaken is de kans dus heel groot dat hij nog dezelfde dag is gemaakt." En niet zomaar door een flexibele medewerker aan de lopende band. Nee, de man die de ragout bereidt doet dat al 35 jaar. De productiechef is zojuist met pensioen gegaan, na 42 jaar. Dennis de Borst noemt het ‘hechte team met hele korte lijnen en een goede sfeer’ als de belangrijkste reden voor de trouw van het personeel.

Ondertussen staan de automatieken van Febo allang niet meer alleen in de hoofdstad. De 61 vestigingen - waarvan 54 op franchisebasis - liggen verspreid over het land en het witte vlekkenplan strekt zich zelfs uit tot Antwerpen. Of dat er ooit van gaat komen, een buitenlandse vestiging, betwijfelt hij echter. "Ten eerste zijn we nog niet klaar in Nederland. En als je ver weg gaat zitten, wordt het een heel ander logistiek verhaal. Dan zul je moeten gaan invriezen en wij willen juist vers blijven leveren."

In Rotterdam zijn wel uitbreidingsplannen. Daar wil het met een enkele vestiging nog niet zo vlotten. "Het ligt hier gevoelig vanwege het Amsterdamse imago van Febo", geeft De Borst toe. "En onze chauffeur is ook nog eens een fanatieke Ajax-fan."

Het afgelopen jaar zijn er vestigingen bijgekomen in Nijmegen, Enschede, Volendam, Oss, Bergen op Zoom, Lelystad en een tweede in Almere. Maar er verdwijnen ook zaken. Zoals één van de pioniers in de Amsterdamse Spaarndammerbuurt. "Want buurten veranderen qua bevolkingssamenstelling en daarmee verandert de markt ook."

Vegetarische kroket

#BBD0E0 »