Franchise in... Eindhoven

Franchise+ gaat op pad in een stad en laat franchisenemers aan het woord. Over hun winkel, hun formule en over hun stad. Door verschillende ondernemers uit verschillende branches naar hun visie te vragen, ontstaat een momentopname van zaken doen in een specifieke stad. Deze keer waren we in Eindhoven, de onveiligste stad van Nederland...

Dat was even schrikken: volgens de jaarlijkse Misdaadmeter van het Algemeen Dagblad is de vijfde stad van Nederland de nummer 1 geworden als het gaat om onveiligheid. Daarmee stoot Eindhoven, met zijn ruim 209.000 inwoners, metropool Rotterdam van de troon. Vooral het aantal woninginbraken, bedreigingen, mishandelingen en gevallen van oplichting steeg sterk, zo bleek uit de cijfers van de politiekorpsen waarop de Misdaadmeter is gebaseerd. Volgens burgemeester Alexander Sakkers krijgt Eindhoven in vergelijking met de 'Grote Vier' te weinig geld voor misdaadpreventie. Bovendien, zo stelt hij, blijkt uit eigen onderzoeken dat de Eindhovenaren zich juist veiliger zijn gaan voelen.

Gelukkig kwam Eindhoven ook weer positief in het nieuws: geheel onverwacht werd PSV landskampioen waardoor in allerijl een huldigingsfeest moest worden georganiseerd.

De ‘lichtstad’, zo genoemd naar de sterke verbondenheid met gloeilampenfabriek Philips, eerde in april van dit jaar nog een belangrijke burger. Frits Philips, neef van oprichter Gerard, kreeg op de Markt zijn eigen standbeeld, een drie meter hoog bronzen beeld van kunstenaar Kees Verkade.

Eindhovens Trots

Eindhoven profileert zich graag als 'een jonge dynamische stad met een moderne uitstraling maar met een warm Brabants hart'. De gemeente is ontstaan uit een middeleeuwse stad en vijf omliggende dorpen: Woensel, Gestel, Stratum, Strijp en Tongelre. In de periode van de industrialisatie waren de textiel- en tabaksnijverheid en ook de houtindustrie de belangrijkste bedrijfstakken. In de twintigste eeuw maakte Eindhoven een explosieve groei door, vooral na de annexatie van de randgemeenten in 1920. Philips speelde daarbij een belangrijke rol, niet alleen door de bouw van grote industriële complexen maar ook door woningbouw en andere voorzieningen.

Anno 2007 heeft Eindhoven genoeg om trots op te zijn, vindt de gemeente. Blijkbaar is die trots niet vanzelfsprekend want er is een speciale stadspromotiecampagne voor in het leven geroepen: Eindhovens Trots, een initiatief van de gemeente en Stichting City Dynamiek. In de campagne, waarin elk jaar een nieuwe ‘Trots’ wordt uitgeroepen, legt Eindhoven de nadruk op cultuur, (kennis)technologie en innovatie, design en sport. “Eindhoven is een graag geziene partner voor samenwerking en uitwisseling van kennis tussen regio’s en landen. Eindhoven… de aanjager van Brainport!”, zo juicht de speciale campagnewebsite die als link op de gemeentelijke website staat. PSV is titelhouder Eindhovens Trots 2006. Wie of wat het voor dit jaar gaat worden is nog niet bekend.

Winkelgebieden

Eindhoven kent een aantal winkelgebieden die elk een aardig compleet aanbod aan winkels heeft. Zo is er de overdekte Heuvel Galerie in het centrum, met ruim honderd winkels in mode en design, boeken, cd’s, speelgoed, sport- en beautyartikelen en talloze cafés en restaurants. Muziekcentrum Frits Philips en Holland Casino vinden onderdak in dit centrum. Op het 18 Septemberplein, vlakbij het Centraal Station, is het Piazza Center gevestigd. Dit prestigieuze en luxe overdekte winkelcentrum biedt een ruime keus aan winkels met mode, schoenen, beauty en speelgoed. Het ontwerp is van de Italiaanse architect Massimiliano Fuksas, die open ruimtes en veel lichtinval creëerde waardoor er een prettige sfeer heerst. Het winkelcentrum heeft vier verdiepingen die zijn te bereiken met roltrappen en glazen liften. In de binnenstad, ‘het centrum’, zijn de bekende winkelfilialen te vinden in winkelstraten als de Demer, de Rechtestraat, de Hermanus Boexstraat en de Vrijstraat. In de Hooghuisstraat bevinden zich exclusieve en trendy modezaken. Op de Kleine Berg, Grote Berg en Bergstraat zijn bijzondere speciaalzaakjes, antiek- en curiosawinkels, boekenwinkels, tweedehandszaakjes en galeries te vinden. Dit artistieke winkelgebied wordt De Bergen genoemd.

Om ondernemers behulpzaam te zijn bij hun vestiging in de stad, stelde de gemeente Eindhoven een aantal account managers in de sector Economische Zaken aan. Zij zijn gemakkelijk toegankelijk onder andere via het digitale bedrijvenloket op www.eindhoven.nl

Volwassen Woensel

Voor deze aflevering van Franchise and The City kozen we voor een winkelcentrum in het noorden van Eindhoven. Een winkelcentrum dat op 12 mei zijn heropening vierde na een ingrijpende restyling die een aantal ondernemers wegjoeg of simpelweg de kop kostte maar die uiteindelijk een fraai, ‘volwassen’ winkelcentrum opleverde: Woensel. Er zijn vier grote parkeerterreinen rondom het winkelcentrum aangelegd die vanaf de snelweg prima te bereiken zijn. Parkeren is nu nog gratis maar daar komt binnenkort verandering in, naar verwachting in augustus. Woensel dateert uit de beginjaren zeventig en was volgens de ondernemers die we spraken, echt wel toe aan een verbouwing. “Het was vies en oubollig”, zegt iemand en er was een weinig divers winkelaanbod. Dit aanbod is verbreed en het is de bedoeling dat Woensel klanten uit de hele regio gaat trekken en een serieuze concurrent gaat worden van de binnenstad. Op het moment van de reportage is het de dag na Koninginnedag. Sporen van vuil en afval verraden dat er een braderie is geweest op de feestdag maar de allure van Woensel is er niet minder om. Hoog, licht, gedeeltelijk overdekt en groot - er zijn meer dan 160 winkels en horecagelegenheden - en vooral mooi, dankzij het gebruik van moderne materialen: winkelcentrum Woensel is de hoop van de daar gevestigde ondernemers.

HEMA

‘Ik vind het nog wat strak’

We lopen vanaf parkeerplaats zuid-west winkelcentrum Woensel binnen langs het ‘belorgel’, waar een klein meisje een klokkenspel uit de tegels ‘springt’ en langs het zonnige terras van Queen Bee. De HEMA ligt meteen prominent aan onze linkerhand, naast Pet’s Place. Filiaalmanager Jos van de Nieuwenhuizen werkt er nu tweeënhalf jaar en heeft het grootste deel van de verbouwing van het winkelcentrum meegemaakt. “Als je kijkt naar hoe het was en hoe het nu is dan is het een hele verademing. Door de overkapping in onze straat is het een soort passage geworden en dat is echt mooi. Maar persoonlijk vind ik het nog wat strak. Ik ben zelf erg voor sfeer.” De verbouwing heeft, met zijn drieënhalf jaar, heel lang geduurd vindt hij. “Maar of het korter had gekund... dat weet je natuurlijk niet, gezien de zwaarte van het project.” Ondersteuning vanuit de gemeente is er wel maar de communicatie verloopt vaak moeizaam is zijn ervaring. Plannen zijn halverwege de rit weer gewijzigd en gemeentelijke beslissingen zijn in zijn ogen niet altijd even logisch. “Zo haalde de gemeente de prullenbakken weg die moesten worden vervangen. Maar door een communicatiefout zijn er geen nieuwe prullenbakken en zijn de oude al weggegooid en nu zitten we zonder. Ook lagen er nog her en der hopen stenen een week voorafgaand aan de opening in mei!

De klanten van Woensel zijn steeds vaker funshoppers, zegt hij. “Dat bleek duidelijk uit een onderzoek van het ROC Eindhoven. Maar Eindhovenaren zijn wel kritischer geworden, zeker sinds de invoering van de euro. Maar dat geldt denk ik wel voor heel Nederland. Ze zijn ook mondiger geworden. Maar woordenwisselingen of bedreigingen komen bij ons zelden voor.” Over de toppositie van Eindhoven op de AD Misdaadmeter zegt hij: “Vorig jaar hadden we hier drie inbraken en winkeldiefstal neemt wel toe. Als ik hier ’s avonds rond negenen wegrijd en je ziet wat er allemaal nog rondfietst, dan kun je je afvragen of dat allemaal nog wel netjes is. Maar ik persoonlijk voel me hier niet onveilig.”

Colours & Beauty

‘Eindhovense vrouwen niet erg modebewust’

Midden in het winkelcentrum, tegenover de HEMA en naast broodjeszaak Bufkes, ligt Colours & Beauty met zijn kleurrijke collectie make-up en accessoires. Naast de winkel liggen bergen afval, restanten van Koninginnedag. “Ik ben al aan het vegen geweest”, zegt verkoopmedewerker Eva van Rooy, “maar ja, waar hou je op. Het is toch schandalig, het is al 13.00 uur geweest en de rotzooi ligt er nog steeds. Dat zijn toch zaken die je als gemeente van te voren kunt bedenken!” Deze vestiging van Colours & Beauty zit nu ruim twee jaar in Woensel, waarvan Eva er een half jaar heeft opzitten. Ze vindt het een goede locatie, makkelijk toegankelijk en het gratis parkeren doet ook een hoop. “Maar ja, dat gaat verdwijnen, dan moeten we nog maar even afwachten hoe het loopt.” Ze vindt het winkelcentrum enorm opgeknapt door de verbouwing. “Vroeger had je hier alleen jeans en mobiele telefoons. Nu is het winkelaanbod veel diverser en dat maakt het aantrekkelijker om hier te winkelen.”

Dankzij het elektronische spaarsysteem heeft de winkel veel vaste klanten maar ook passanten weten de winkel - dankzij de centrale ligging - te vinden. “Weinig toeristen maar verder krijgen we hier echt van alles, van kinderen tot bejaarden, over de vloer”, vertelt Eva van Rooy. Ze vindt de Eindhovense vrouwen niet bijzonder modebewust. “Dat is in België of in de Randstad wel beter. Daar geven mensen meer geld uit aan mode, vooral in België. Maar wij helpen een beetje mee om dat hier ook voor elkaar te krijgen. Onze collectie komt uit Italië en daar zijn de vrouwen veel beter en vrouwelijker gekleed.”

Dat Eindhoven als ‘onveiligste stad van Nederland’ uit de bus is gekomen, verbaast haar niet. “Maar”, zegt ze, “dat zal wel om het centrum gaan. Hier merk ik niet veel van criminaliteit, de winkeldiefstal valt mee en ik voel me ook niet onveilig. Ik heb in het half jaar dat ik hier werk nog nooit de politie hoeven bellen.”

Bufkes

‘Betaald parkeren is beter’

Theo Beerens startte zijn Bufkes-filiaal tijdens de verbouwing - in september 2005 - in Woensel. Het is zijn tweede Bufkes. Aan zijn slagerij in de Kruisstraat is ook een broodjeszaak van Bufkes verbonden. “Onze formule is ontstaan vanuit een slagerij”, vertelt de franchisenemer. “Niet het brood maar het beleg staat bij ons voorop. Dat is rijkelijk en van een goede kwaliteit vlees.” In Woensel had hij meteen klanten, ondanks dat de verbouwing van het winkelcentrum nog niet af was. “Maar dat hadden er wel meer mogen zijn”, zegt Theo Beerens. “Als ik mijn andere zaak niet had gehad was het misschien wel een probleem geweest.” In tegenstelling tot veel van zijn collega-ondernemers is hij blij met de invoering van het betaald parkeren. “Er worden nu veel plaatsen bezet door medewerkers die makkelijk op de fiets kunnen komen. Die plaatsen komen dan weer vrij voor potentiële klanten. En het schijnt dat we in het lagere tarief komen, dus volgens mij wordt het er alleen maar beter op.” Problemen heeft hij wel met de aanvoer van zijn goederen: “Omdat wij midden in het winkelcentrum zitten hebben we geen achterom en ik mag niet met de auto het winkelcentrum in. Daar is de gemeente heel strikt in. Ik heb een brief geschreven met de vraag of ik voor acht uur gebruik mocht maken van de paaltjes die naar beneden kunnen maar dat is geweigerd. Met als gevolg dat ik het hele winkelcentrum door moet lopen met mijn spullen. Op een warme dag dus met koelboxen”, aldus de franchisenemer.

Etos

‘De klap is wel heftig geweest’

Eindhoven is de bakermat van Etos. Het waren immers de werknemers van het Eindhovense Philips die in 1918 een coöperatie oprichtten om goedkoper kruideniers- en drogisterijwaren te kunnen kopen dan bij de Eindhovense middenstand. Dit jaar viert Etos dan ook zijn 75-jarig jubileum, wat in Woensel niet onopgemerkt voorbij is gegaan. Ook nu is het druk in het filiaal van Etos, drukker dan in menig andere winkel op deze dag na Koninginnedag. Filiaalmanager Angelique Smits heeft dan ook maar heel even tijd voor een gesprekje. Zij werkt sinds 1 november vorig jaar in Woensel, daarvoor stond ze in een Etos-filiaal in het centrum van Eindhoven. “Dat is een verschil van dag en nacht”, zegt ze. In het centrum is het altijd druk, anders druk ook. Veel meer funshoppers en runners. Hier kun je meer van je kennis kwijt en heb je eerder een adviserende taak. Je hebt hier ook een eigen klantenkring.” Ook qua veiligheid is er verschil, vindt ze: “In het centrum maakte ik meer geweld mee, vooral verbale bedreigingen. Daar zijn ook veel junks en die geven een onveilig gevoel. Dat is hier helemaal niet aan de orde.” Ze is blij met de verbouwing van het winkelcentrum en de uitbreiding van het winkelaanbod. “We horen nu bij de loop en hebben veel meer passanten. Maar de klap is wel heftig geweest hoor, vooral toen de stoep open lag. De communicatie met de gemeente hierover is altijd goed en duidelijk geweest. Er was een speciale werkgroep aangesteld waarbinnen je een vast aanspreekpunt had. Ook de overige contacten met de gemeente zijn altijd helder. Zo hebben we een duidelijk schrijven ontvangen over de reclameregels”, zegt Angelique Smits.

Nimco

‘Hier is alles’

“Ik hoorde op de radio dat we de onveiligste stad van Nederland zouden zijn”, zegt filiaalmanager Hans Engelhard van Nimco House of Shoes. “Maar ik merk er hier totaal niets van. Ik ben in de ruim twee jaar dat ik hier werk nooit bedreigd. Er is wel een keer ‘s nachts ingebroken maar toen reageerde de politie heel alert. Er lopen hier ook beveiligers rond, dat zal wel schelen.” De locatie, in een van de hoofdstraten in Woensel, is top vindt de filiaalmanager. “Er zitten goede winkels in deze straat, Esprit, H&M, Mexx... dat zijn allemaal klantentrekkers. Van de 38 Nimco-vestigingen is dit een van de grootste filialen. Woensel is ook echt in opmars. Er komen steeds meer mensen van buiten Eindhoven hier winkelen. Hier is alles, je hoeft helemaal niet meer naar het centrum. Het parkeren is gratis - nog wel - en de bereikbaarheid is perfect. Hier is de sfeer ook iets persoonlijker, de mentaliteit is toch echt wel anders dan in het centrum van de stad. We hebben hier een zeer gemêleerd publiek. Veel jeugd maar ook veel opa’s en oma’s die met hun kleinkinderen komen winkelen. We zijn groot geworden met onze kinderschoenen en daar zijn we nog steeds trots op.”

Expo

‘We moeten de jongeren terug zien te krijgen’

Expo is nieuw in Woensel en was de allereerste winkel die na de verbouwing openging. “Dat was best raar”, zegt franchisenemer Frank Reemer. “We zaten echt helemaal alleen in deze straat!” Hij is blij met het resultaat van de verbouwing: “Daarvoor was het allemaal vies en oubollig en het winkelaanbod was beperkt. Nu zijn er meer winkels en is de branchering ook veel beter. Het is veel meer een regionaal centrum geworden, alleen moeten we dat nog beter onder de aandacht van de mensen brengen. Alle ingrediënten zijn er, ook voor de jeugd. Maar die heeft nog in het hoofd dat het hier oubollig is en gaat liever naar het centrum. Terwijl we hier veel winkels hebben die de jongeren aanspreken, zoals H&M, Esprit en ook Expo heeft een formule die voor de jeugd interessant is. In vergelijking met andere Expo’s heb ik hier echter wel wat ouder publiek. We moeten die jongeren dus terug zien te krijgen. Ook moeten we meer publiek uit de regio zien te trekken. Uit een onderzoek van ROC Eindhoven blijkt dat 82 procent van de klanten uit Eindhoven zelf komt. Maar ik heb zelf het gevoel dat dat al aan het veranderen is. Voor de opening in mei hebben we regionaal promotie gemaakt via een paginagrote advertentie. We moeten zelf ook nog het gevoel krijgen van ‘we zijn groot’.” Het invoeren van betaald parkeren ziet Frank Reemer somber in. “Ik heb eens rondgevraagd bij andere centra en het blijkt dat het overal de eerste maanden toch wel bezoekers scheelt. En of zich dat herstelt is afwachten. Ik denk dat de parkeerruimte uiteindelijk ook te klein zal blijken. Nu is het zo dat op zaterdag mensen al moeten zoeken naar een parkeerplaats. In de binnenstad rij je dan door naar een andere parkeergarage maar hier in de buurt is verder geen gelegenheid meer.”

Zijn relatie met de gemeente is niet altijd even gemakkelijk. “Eerst was bepaald dat er in het hele winkelcentrum geen uitstallingen mochten komen, geen kledingrek, geen kaartenbak, niets. Daar hebben we wel tegen geprotesteerd, het was zo kaal en kil. Met als resultaat dat er nu een gedoogregel is: je mag tot tachtig centimeter buiten de pui iets neerzetten. Maar de gemeente laat de uiteindelijke beslissing afhangen van wat het publiek wil. Daar komt een enquête over.” De franchisenemer heeft zich verbaasd over de vermeende onveiligheid van Eindhoven. “Ik snap er niets van en ik vind het ook niet leuk. Die publiciteit is niet goed voor de toestroom van klanten”, vindt Frank Reemer.

Lampenier

‘Ik ben blij dat we het overleefd hebben’

In een van de zijstraten van Woensel, naast een leegstaand pand, zit een eigen vestiging van Lampenier. Hier is filiaalmanager Wil van Ostade de baas. Hij is voorzichtig optimistisch over de toekomst van het winkelcentrum. “Woensel is altijd een goed winkelcentrum geweest en deze vestiging van Lampenier is altijd een van de grootste filialen geweest qua bezoekersaantallen. Maar we hebben het wel dubbelop voor de kiezen gekregen: de recessie in combinatie met de verbouwing. We zijn tijden niet of nauwelijks bereikbaar geweest en de mensen bleven weg. Er zijn veel winkels afgevallen - ook nieuwe winkels die de hoge huren in combinatie met een toen nog beperkte bereikbaarheid niet meer konden opbrengen - en ik ben blij dat wij het overleefd hebben. Maar nu gaat het echt weer de goede kant op. Er zijn meer winkels, de mensen kopen weer graag. En Albert Heijn is naar deze kant verplaatst, dat is voor Lampenier heel gunstig. Wij hebben veel vaste klanten en die zijn enthousiast. Nu nog hoor ik mensen zeggen dat de winkel zo mooi is geworden en dan weet ik ‘hé, weer een vaste klant terug!’. De vaste klanten vormen over het algemeen een wat ouder publiek en komen hier uit de buurt. Maar we krijgen ook veel jongeren binnen. Dat zijn vooral weekendkopers. Die komen af op de promotie via internet en folders en komen uit de hele regio. We gaan er ook van uit dat het regionale karakter van Woensel nog sterker zal worden.”

Over de veiligheid heeft hij niets te klagen. “Sinds de verbouwing hebben we veel minder zwervers voor de deur, die voelen zich hier niet meer prettig. En ook qua criminaliteit valt het hier erg mee. Dat was in het verleden wel erger. Ik heb hier een keer iemand met een honkbalknuppel gehad. Maar de politie was toen met drie minuten ter plaatse en heeft ons heel erg goed geholpen.”

Lampenier is de enige lampenzaak in Woensel maar van Wil van Ostade mogen er best een of twee bijkomen. “Wij hebben een moderne, eigentijdse en brede collectie lampen plus ventilatoren en airco’s in het segment midden-hoog. Als er nog andere lampenwinkels bijkomen, in een aanvullend hoger of lager segment, dan komen de mensen voor verlichting naar Woensel.”

Voor het effect van de invoering van betaald parkeren is hij niet zo bang: “Dat er betaald moet worden, daar ontkomen we niet aan. Onze kracht ligt in het gemakkelijk parkeren en de goede bereikbaarheid. Het winkelcentrum is eindelijk klaar, nu scoren!”, aldus de filiaalmanager.