En in welke fase zit u ....

Dat elke opstart van een franchiseformule zich op dezelfde wijze ontwikkelt lijkt onwaar-schijnlijk, maar toch blijkt in de praktijk, dat een bepaalde fasering redelijk aantoonbaar is. Hamvraag is in welke fase u zich bevindt. 

Pioniers fase

Er is eindelijk een slachtoffer gevonden die bereid is op de blauwe ogen van de franchisege-ver een hypotheek te nemen op zijn premie A woning, en zelfs de bank deelt zijn enthousi-asme en verstrekt een aanzienlijke lening voor het verwerven van een vage franchiseformule. Het is de fase waarin alles nog mag en alles nog kan. Het enige wat vastligt is de investering en de te betalen fee en het franchisecontract is nog steeds dikker dan het handboek. Gever en nemer werken dag en nacht om samen een formule in de markt te zetten waar eigenlijk niemand op zit te wachten. Met veel inspanning en weinig ontspanning gaan beide partijen het eerste jaar net niet failliet.

Professionele fase

Beide partijen komen er nu achter dat er nog heel wat werk verzet moet worden voordat er een euro opzij gelegd kan worden. De nemer betreurt zijn snelle beslissing en de gever rea-liseert zich, dat er nog heel wat geïnvesteerd moet worden om de formule boven water te krijgen. Ondanks verliezen aan beide zijden, zijn beide partijen nog steeds enthousiast en bereid om samen de beuk er in te gooien. Alhoewel er toch wat barsten komen in de relatie. In het land der blinden is eenoog nog steeds koning en er is dus een felle machtsstrijd gaande. De franchiseraad blijkt een geduchte tegenstander en om elke wijziging in het handboek wordt heftig gestreden. Alhoewel extra investeringen broodnodig zijn, staat elke euro ter discussie. Kandidaat-franchisenemers zijn nog steeds moeilijk te vinden en van de beloofde landelijke dekking is nog weinig terug te vinden. De eerste formulecoach doet zijn intrede en begint te controleren en dat werkt meteen als een rode lap op een stier bij de reeds aangesloten franchisenemers. Geef de eerste coach dus nooit een vaste aanstelling.

Profiteurs fase

Na alle inspanningen en een paar faillissementen is de formule toch nog overeind gebleven en is het nu zaak de euro’s binnen te halen, hoe dan ook. Geen plezierige tijd dus. Het mes ligt op tafel en het gaat hard tegen hard. De fase van alles kan en alles mag is voorgoed voorbij. Het handboek deel II wordt met verontwaardiging ontvangen en over arbitrage wordt ernstig nagedacht. De gever heeft zich verschanst achter zijn bureau en laat zich in het land vertegenwoordigen door de nodige formulemanagers, coaches en controleurs. 
Na de weer niet geslaagde franchisevergadering met een opkomst van 40%, praten franchi-senemers met heimwee na aan de bar over toen het nog gezellig was en iedereen elkaar bij naam kende en de gever elke week nog persoonlijk langskwam. Toch gaat het nu allemaal wel beter, maar wel veel minder gezellig.

Partner fase

Eindelijk, de eredivisie is bereikt. De franchiseraad zit niet alleen meer met het mes aan tafel, maar gewoon met mes en vork. Met andere woorden, er wordt niet meer tot in de nachtelijke uurtjes vergaderd, maar sfeervol met elkaar gedineerd. En na het dessert en met het aperitief in de hand wordt er verstandig nagedacht over de marsroute voor de komende jaren. Er zitten zelfs vrouwen aan tafel en niet alleen om te notuleren. De formule is geoptimaliseerd, er wordt door iedereen goed verdiend en kandidaat-franchisenemers staan zenuwachtig op de wachtlijst. Maar ook elk jaar wordt met zachte hand afscheid genomen van de franchise-nemer die door eigen schuld onder aan de lijst staat. Kwaliteit moet nu eenmaal bewaakt worden. Contracten worden stilzwijgend verlengd, ondanks dat er elke keer toch aanzienlijk wordt gesleuteld aan het dan geldende contract. Zo zijn er in Nederland formules waar vijfja-rige contracten al drie, vier en zelfs vijf keer zijn verlengd. Zelfs waar contracten overgaan van vader op zoon of dochter.

Eigenlijk zou deze ultieme samenwerking beloond moeten worden. Al zou het alleen maar zijn om nog eens extra te benadrukken dat franchise nog steeds een succesvolle wijze van samenwerking kan zijn. Hier ligt een schone taak voor de Nederlandse Franchise Vereniging om deze succesvolle franchisenemers en -gevers te registreren en vooral te honoreren met gouden, zilveren of bronzen bekers. Saaie maar ook slimme echtparen die niet alles uitpraten vallen deze eer toch ook ten deel. En wij mogen best eens wat dominanter aan de weg timmeren. Franchise is fantastisch …toch.

Frank R Marsman