HEMA, kom op zeg!
Veel commotie deze week in de media over HEMA. Een brief met een vertrouwensbreuk richting Vereniging van aangesloten Bedrijven naar aanleiding van het afketsen van de overname door een nieuwe investeerder. Een uitspraak van de rechter die franchisenemers in belangrijke mate in het gelijk stelt in een al langslepende kwestie over e-commerce. Kortom veel anti-reclame voor een (ooit) zo geliefd A-Merk!
Het lijkt erop dat er onderliggend meer aan de hand is. HEMA is groot geworden door franchising en door haar franchisenemers. Ze hebben gouden tijden gekend. Dit heeft de interesse gewekt van private equity partijen en daar is serieus geld mee gemoeid. Dit is volledig transparant voor iedereen, dus ook voor de franchisenemers. De franchisegever is volgeladen met schulden om de verkoopdeal te financieren. Door schaalvergroting en internationale expansie dient vervolgens de investering terugverdiend te worden. Naast de cultuur verandert ook de focus van de organisatie. En daarmee is een nieuwe dynamiek ontstaan. Rendementscijfers van de organisatie zijn gaan domineren. En dat terwijl in Nederland het winkelconcept HEMA al jaren last heeft van afnemende relevantie voor de consument. Dat heeft niets met franchising of met e-commerce van doen. De organisatie inclusief haar franchisenemers heeft tot op heden onvoldoende doorslaggevende vernieuwingen kunnen realiseren. Is het niet zo dat HEMA ook veel te weinig heeft geprofiteerd van het einde van V&D? En kijk naar Action. Die is tot op heden zonder (noemenswaardige) e-commerce activiteiten uitstekend in staat om verrassend en steeds meer geliefd te zijn. Menig voorheen succesvol ondernemer is weer terug van de golfbaan in het directe management van zijn vestigingen gekomen. En daar wordt niemand vrolijk van…..
De “hakken in het zand”- opstelling van de HEMA franchisenemers is een uiterst pijnlijke, slepende kwestie die juist door het afnemende vertrouwen in de toekomst vanuit de franchisenemers extra scherp wordt uitgespeeld. Dit mag echter niet verward worden met een discussie over het franchiseconcept. De samenwerking leidt onder het gebrek aan gedeelde toekomstvisie “hoe te groeien in omzet en/of rendement”? Indien dan het perspectief is: “niet meer voor jou maar meer voor mij” loop je vanzelf vast.
Het merk HEMA is nog steeds goed bekend bij de consument. Daarom zullen franchisenemers en franchisegever juist nu over hun schaduw heen moeten stappen. Franchising (ondernemerschap) zit in de genen van de organisatie. Vasthouden aan al dan niet terechte opvattingen en posities vanuit het verleden brengt géén oplossing. En voor de franchisegever; de franchisenemers publiekelijk beschuldigen helpt zeker niet.
Stagnatie leidt tot verdergaande waardenvernietiging voor franchisegever én franchisenemers. Een interessante toekomst kan nog altijd gerealiseerd worden vanuit een gezamenlijke visie van franchisegever en franchisenemers. Maar dan dienen in het licht van de Tour de France de échte kopmannen hun verantwoordelijkheid te nemen. Alleen dan kan HEMA op weg naar een nieuwe top!. Gebeurt dit niet, dan glijdt HEMA vanzelf geleidelijk verder de heuvel af.
N.B.: Oh ja, val er de buitenwacht niet mee lastig en vervuil je eigen nest niet!
Joost Bos
Directeur Koelewijn & Partners
