‘De wereld is klaar voor franchise’
De franchisesector blijft niet achter bij de globalisering. Het is juist het model bij uitstek om groei over de grens te initiëren, betogen Pieter Koelewijn en Joost Bos van Koelewijn & Partners. Zij zien momenteel een sterke toename in internationalisering van formules.
Precies dertig jaar adviseert Koelewijn & Partners franchiseformules en franchisenemers. Wat de twee managing partners van het bedrijf opvalt is dat zij steeds meer worden betrokken bij internationale avonturen. Zowel van Nederlandse formules die naar het buitenland willen als van buitenlandse formules die poot aan de grond in Nederland willen krijgen. “In alle sectoren zie je dat ontstaan”, zegt Joost Bos. “In de foodsector was het al langer aan de gang, met name wat betreft buitenlandse ketens die naar Nederland komen.”
De andere kant op gebeurt net zo goed. Zo begeleiden ze nu de Amsterdamse burgerbar Lombardo’s bij de start in Singapore. De keuze van de formule om juist in dat land te starten, is een opportunistische, vertelt Pieter Koelewijn. “Er is daar een goede kandidaat-franchisenemer. Vaak zijn toevalligheden de aanleiding om ergens te starten. Als het goed gaat, wordt het planmatig.”
De huidige hausse aan internationalisering van franchise is onderdeel van de globaliserende economie én een gevolg van de technische ontwikkeling, stelt hij. “De techniek is nu goed beheersbaar en faciliteert internationaal zakendoen. Overal is snel en betrouwbaar internet. De communicatie is daardoor eenvoudiger en de handboeken staan online. En vliegtickets zijn niet zo duur meer. De wereld is klaar voor wereldwijde franchiseketens.”
Techniek
Die doorontwikkeling van de techniek heeft ook de trend van softe naar harde franchise in de hand gewerkt, merkt Bos op. “Want met real-time kassa-informatie en online dashboards heb je alles inzichtelijk en zit je kort op de bal. Je kunt op afstand in een ander land volgen hoe het gaat en eventueel bijsturen.”
Toch zijn er ook uitdagingen bij internationalisering. Culturen verschillen en zijn standvastig. Soms is het consumentengedrag anders. Hoe zorg je dat de hamburger van Lombardo’s daar net zo smaakt als hier? En elk land heeft eigen wetgeving. Dat alles vergt de nodige aanpassing van degene die er neerstrijkt.
Eerst in eigen land beginnen en het trucje goed testen en beheersen, adviseert Pieter Koelewijn. Als dat in orde is, volgt een verdieping in de situatie van het beoogde land. “Je kunt tegen juridische kwesties aanlopen. Maar je moet ook kijken naar het businessmodel. In sommige landen is het bijvoorbeeld gebruikelijk dat medewerkers een week van tevoren worden aangesteld. Terwijl ze hier eerst vier weken opleiding krijgen. Dan begint het al chaotisch, als je niet vooraf contractueel vastlegt dat je mensen vier weken van tevoren traint. Een andere optie is dat je de slechte start incalculeert.”
Geen politieagent
Internationaal gaan vereist volgens hem ook andere competenties en vaardigheden van de mensen binnen de organisatie. “Je moet gaan schakelen in andere talen en met andere culturen. Denk dus goed na hoe je het aanpakt, want je stapt niet even in de auto om iets te regelen. Het vergt audits, monitoring, et cetera.” Bos: “En je moet er tegelijkertijd voor zorgen dat de relatie goed blijft en de mensen ter plekke je niet als een politieagent gaan zien. Het is toch wat anders dan in eigen land franchisen.”
Koelewijn & Partners beoogt met hun ondersteuning het fundament onder de stap over de grens te verstevigen, zegt hij. “We helpen alle elementen van de bedrijfsvoering van het concept na te lopen, fijn te slijpen en te zorgen dat je ook dáár kunt leveren. Daarbij komt ons internationale netwerk van partnerbedrijven in de franchisewereld natuurlijk goed van pas.”
Snel opschalen
Restaurantformule La Place koos bij de gang naar het buitenland voor franchise, waar in Nederland hoofdzakelijk restaurants in eigen beheer worden geëxploiteerd. Koelewijn & Partners hielp La Place op weg bij het nemen van een aantal hindernissen. Zoals omgaan met het feit dat wetgeving op het gebied van voedselveiligheid in andere landen soms afwijkt ten opzichte van Nederland en aanpassing vereist in werkwijze.
Het internationale franchisepad van La Place is de juiste keuze om een slag te maken, denkt Bos. “Als de basis goed is in eigen land, kun je met franchise via masters snel parallel in meerdere landen opschalen. En je hoeft niet voor de eeuwigheid met franchise door te gaan. Als het staat, kun je vestigingen terugkopen. Dat heeft Hunkemöller ook succesvol gedaan in Nederland.”
Hij heeft tal van voorbeelden van formules die goed voorbereid op internationale expansie gaan. Zoals drogisterijformule Normal uit Denemarken. “Die hebben een eigen concept waarmee ze vol de concurrentie aan willen gaan met grote spelers in Nederland. Ze willen hier in no-time tweehonderd vestigingen neerzetten.”
Veel potentie
Zo kun je de maatschappelijke ontwikkelingen nog enigszins bijbenen, merkt Pieter Koelewijn op. “Voordat een ander er met je idee vandoor gaat.” Het binnenhalen van kennis van de lokale markt noemt hij een ander voordeel van internationale franchise. “Terwijl het concept al gefinetuned is.”
Het is niet alleen weggelegd voor de grote jongens in bepaalde branches, benadrukt hij. Zo begeleidt Koelewijn & Partners ook kleine zakelijke dienstverleners in echte B2B nichemarkten bij het internationaal franchisen. “Zo is er één waarvan het merendeel van de business in het buitenland is. Continu in het vliegtuig zitten werd de eigenaar teveel. Hij wilde daarom zijn kennis en systeem beschikbaar stellen in andere landen en zo een mondiale speler worden.”
Joost Bos ziet al met al ‘heel veel potentie’ voor Nederlandse formules. “In de zeventiende eeuw was Nederland al groots in internationaal gaan. Nederlanders passen zich snel aan, hebben een handelsgeest en zijn over het algemeen creatief en goed opgeleid.”