Kansen voor non-fooddetaillisten

Het zijn erg lastige tijden voor detaillisten in de non-food. Winkels gaan failliet en de verwachte leegstand in de binnensteden loopt op tot veertien procent in 2020. Toch ziet Michel Koster van ABN AMRO wel degelijk kansen. “Alleen snijden in personeel is niet de oplossing. Innoveren, samenwerken en slim investeren wel.”

De non-foodsector heeft zwaar te lijden onder de crisis. De zwaarste klappen zijn gevallen in de woon- en modebranche. “Eigenlijk ligt de omzetgroei in deze sectoren al sinds 2002 lager dan de inflatie. De crisis heeft een extra klap gegeven”, zegt Michel Koster, Sector Banker Retail bij ABN AMRO. “Maar er zijn meer oorzaken, zoals de toegenomen concurrentie van online verkopen, de schaalvergroting en de komst van grote, nieuwe ketens zoals Primark en Action. Bovendien hebben het noorden en het zuiden van het land last van een bevolkingskrimp en dit heeft veel effect op de omzet.” De situatie van de detailhandel heeft zijn weerslag op de binnensteden. “De grotere, historische binnensteden trekken nog altijd voldoende bezoekers. Consumenten zijn bereid om daarvoor iets verder te rijden”, zegt Koster. “In kleine en middelgrote steden neemt de leegstand toe.”

Inkoopbeleid

Toch ziet Koster wel degelijk kansen voor franchisenemers om in deze markt te overleven. “Er is een duidelijke tweedeling tussen de grotere winkelketens die groeien en de kleine zelfstandigen. De zelfstandigen moeten concurrerend blijven. Daarom is het van belang dat ze samenwerken, dat ze beschikken over een sterke formule en dat hun backoffice op orde is. Prijs is belangrijk voor de value-for-moneyspelers. Veel ondernemers kunnen hier niet tegenop en moeten zich dus op een andere manier onderscheiden. In ons rapport ‘Ken uw klant’ komt naar voren dat consumenten vooral service en deskundig personeel erg belangrijk vinden. Bovendien geven consumenten aan dat zij niet altijd tevreden zijn over de manier waarop ze worden behandeld. Dus het loont om hierin te investeren.” Een tweede belangrijke aanbeveling is het voeren van een scherp inkoopbeleid. “Het is storend als een product niet op voorraad is”, weet Koster. “Maar als een ondernemer te veel inkoopt, kost dat ook geld. Het is verstandig om hiervoor samen te werken met leveranciers, bijvoorbeeld door het voorraadrisico van slow movers bij hen neer te leggen.”

Sfeervolle binnenstad

Een tweede probleem zijn de binnensteden die langzaam verpauperen. Koster vindt dat veel ondernemers zich af moeten vragen of ze nog wel op de juiste locatie gevestigd zijn. Is er nog voldoende traffic in de aanloopstraat? Of kunnen zij misschien beter verhuizen naar een A1-locatie? Daarnaast is het een uitdaging om de binnenstad weer leuk en levendig te maken. Dit kunnen ondernemers niet alleen. Hiervoor hebben zij een samenwerking nodig met de gemeente en vastgoedondernemers. Koster: “Er zijn gemeenten die dit heel goed oppakken, zoals Hoogeveen. Deze stad stond aanvankelijk bekend als kleurloos maar heeft de afgelopen jaren geïnvesteerd in de binnenstad. Een cascade in de winkelstraat zorgt bijvoorbeeld voor meer sfeer en er is aandacht besteed aan een goede branchering. Hierdoor is Hoogeveen uitgegroeid tot dé winkelstad van de regio en is uitgeroepen tot beste middelgrote binnenstad 2011-2013.” Ook noemt Koster Roermond als goed voorbeeld. Jaren geleden heeft deze stad namelijk geïnvesteerd in een outletcentrum. Dit was een doorn in het oog van de lokale ondernemers. “Nu blijkt dat dit centrum juist heeft gezorgd voor een opleving van de binnenstad. Het outletcentrum is namelijk gevestigd aan de rand van de binnenstad en trekt erg veel bezoekers. De mensen gaan eerst op zoek naar de koopjes en lopen daarna de binnenstad in. Een publiekstrekker kan een stad dus goed doen.” Het allerbelangrijkste is dat de consument verrast wil worden, vindt Koster. Dit kan met muziek, horeca, een bijzonder museum of een bijzondere winkel. “Shoppen is een dagje uit en moet echt een beleving zijn.”

Reviews

Tot slot is er nog het internet, dat aan de ene kant een bedreiging is en dat aan de andere kant ook kansen biedt. “Het is voor zelfstandigen niet altijd haalbaar om een webshop te starten. Het is voor hen relatief duur en de logistiek is een uitdaging. Maar klanten oriënteren zich wel op internet. Daarom is het belangrijk om vindbaar te zijn in Google en met de website een goede presentatie te geven. Ook hierin is de samenwerking met de leverancier of inkooporganisatie essentieel.” Koster ziet dat er veel leuke, goede samenwerkingsverbanden ontstaan zoals de9straatjesonline.nl. Dit is een webshop waar Amsterdamse ondernemers van 9 straatjes hun producten op kunnen presenteren. De initiatiefnemers nemen de ondernemers de logistieke afhandeling uit handen. Daarnaast zijn er websites die de bezoekers reviews laten geven over hun producten. Ook zijn er steeds meer voorbeelden waarbij online en fysieke verkoop in elkaar overlopen. Consumenten bestellen bijvoorbeeld producten online en kunnen deze in de winkel ophalen.

Investeren

De belangrijkste tip van ABN AMRO is: zorg dat je de juiste keuzes maakt, blijf je vernieuwen en blijf op een slimme manier investeren. “Ik snap dat het verleidelijk is om in deze tijden te bezuinigen op personeel. Maar deskundig personeel zorgt juist voor dat de servicegerichtheid en de juiste beleving. Ook moet de uitstraling en de inrichting van de winkel regelmatig aangepast worden om verrassend te blijven.” ABN AMRO vindt het belangrijk om innovatiekracht te stimuleren. Daarom is de bank naamgevend sponsor geworden van de ‘Retailer of the year’-verkiezing. “Juist nu willen we laten zien dat er voorbeelden zijn van goede ondernemers en dat brengen we op deze manier onder de aandacht.”

+