Interview Women in Charge: Linda Lieman franchiseneemster HEMA

“Ik laat me niet zo gauw kennen”
Ze zijn er, de topvrouwen in de franchisebranche, en Franchise+ maakt ze zichtbaar. Deze keer vertelt Linda Lieman, franchisenemer HEMA Middelharnis, over de factor HEMA in haar leven en dat van haar familie.
Door: Pras Weijers

Naam:
Linda Lieman

Bedrijf:
HEMA Middelharnis

Werkt in franchise sinds:
1984

Functie:
eigenaar, franchisenemer

Aantal uren per week:
Nu: 35-40 uur, vroeger meer

Burgerlijke staat:
ongehuwd, LAT-relatie, geen kinderen
Hoe ben je in de franchisewereld terechtgekomen?“Mijn vader heeft vanaf begin jaren zestig de franchiseorganisatie voor de HEMA mee helpen opzetten. Dat was toen heel nieuw, expansie zoeken via franchise, HEMA was een van de eerste detailhandelorganisaties in Nederland die dat deed. Jarenlang zocht hij geschikte locaties en ondernemers voor de HEMA. In 1981 koos hij ervoor om - op 57-jarige leeftijd - aan de andere kant te gaan werken en startte hij als ondernemer een HEMA-vestiging in Hellevoetsluis. Dat vind ik nog steeds zó geweldig, dat mijn vader - samen met mijn moeder - op die leeftijd een eigen bedrijf opstartte. Een jaar later volgde de HEMA in Middelharnis. Mijn vader vroeg me wel eens of het niets voor mij was en ik ben daar over gaan nadenken. Ik was 28, sinds mijn 22ste directiesecretaresse en vroeg me af wat ik verder wilde in het leven. In 1984 nam ik de stap en ben ik in het familiebedrijf in Hellevoetsluis begonnen. Gewoon, op de werkvloer als afdelingshoofd maar ik werkte overal mee. In 1986 ging ik de vestiging in Middelharnis leiden die mijn oudste broer tot dan toe runde. Hij ging de vestiging in Hellevoetsluis besturen. Vanaf toen kreeg ik er echt lol in en dat heb ik tot op de dag van vandaag. Eind jaren tachtig kwam de HEMA in Oud-Beijerland erbij, later de HEMA-vestiging in Spijkenisse. Op een gegeven moment leidden alle vier de kinderen een HEMA, iets wat wij, en zeker mijn vader, nooit hadden gedacht. Toen gebeurde er iets heel tragisch: in 2004 kwam mijn jongste broer door een auto-ongeluk om het leven. Hij liet een vriendin achter die vijf weken zwanger was. In die tijd runde hij de vestiging in Spijkenisse. Zakelijk hebben we het opgelost door daar bedrijfsleidsters aan te stellen en mijn oudste broer verdeelt zijn tijd nu over Hellevoetsluis en Spijkenisse. Maar het blijft tragisch, dat wis je niet zomaar weg.”
Heb je belemmeringen ondervonden omdat je vrouw bent?“Mijn vader heeft mij altijd gestimuleerd in mijn werk. Hij is nu 86 en voelt zich nog steeds betrokken bij het bedrijf. Als ik eens ergens tegen op zag, kon hij de zaken goed in perspectief plaatsen. Hij keek alleen naar de grote lijnen en liet me enorm in mijn waarde. Daardoor heb ik me goed kunnen ontwikkelen. Verder werken hier in Middelharnis alleen maar vrouwen. We doen alles zelf, ik heb echt een stel handige meiden in de winkel. Of we nu een hamer vast moeten houden of de auto’s moeten lossen, dat maakt ons niets uit. (Lachend:) We hebben die mannen helemaal niet nodig! In het begin werd er hier op het eiland wel raar tegenaan gekeken dat er een vrouw als chef rondliep. Als er iemand in de winkel naar de baas vroeg en ik kwam, zeiden ze ‘nee, ik moet de baas hebben’. Dat is wel heel erg veranderd hoor. Vroeger was het natuurlijk ook veel gewoner dat mannen de leidinggevende functies bezetten. Toen ik als kind met mijn moeder bij de HEMA kwam, liep er ook een mannelijke chef rond. Tegenwoordig zie je bij de HEMA veel vrouwen in leidinggevende functies. Ik vind de HEMA een prachtig bedrijf om deel van uit te maken en ben blij met de kansen die ik hier heb gekregen. Dus nee, belemmeringen: niet echt.”
Welke eigenschappen komen goed van pas in je werk?“Ik kan heel goed doorzetten, ook als het even niet meezit. Ik kan ook heel hard werken en laat me niet zo gauw kennen. Ik ben hard voor mezelf. Ik weet niet of dat een goede eigenschap is maar hij komt wel van pas. Ik kan me ook goed aanpassen. Toen ik hier op het eiland kwam werken, heeft het even geduurd voor ik mijn plek vond. Ik was 28, had een LAT-relatie, ging als vrouw de HEMA leiden… dat was hier niet gebruikelijk. Maar ik heb me heel goed aan kunnen passen. En de tijden zijn natuurlijk veranderd. Ik voel me nu helemaal thuis hier.”
Heeft je succes iets met je vrouw-zijn te maken? “Ik ben wie ik ben en heb voor mezelf nooit een onderscheid gemaakt. Ik denk wel dat vrouwen goed zijn in het contact met mensen. Vrouwen zijn in het algemeen flexibel, kunnen snel schakelen en zijn daardoor geschikt om een winkel aan te sturen.”
Is carrière maken een kwestie van offers brengen? “Nee, dat ervaar ik niet zo. Als je graag iets wil bereiken, moet je andere dingen wel eens laten. Maar die had ik misschien anders ook niet gedaan, dat weet je nooit. Werk is een groot deel van mijn leven en ik heb het altijd graag gedaan.”
Wat is jouw stijl van leidinggeven? “Ik hou van een vlakke organisatie en korte lijnen. Ik loop zelf ook regelmatig over de winkelvloer. Er staan 45 vrouwen op de loonlijst onder wie veel parttimers en per dag lopen er zo’n vijftien of zestien mensen rond. Dat er alleen maar vrouwen zijn, is toeval. Leidinggevende functies worden vaak vervuld via doorstroom van bijvoorbeeld verkoopmedewerksters, dat werkt hartstikke goed. En mannen solliciteren niet zo gauw op de functie van verkoopmedewerker.”
Hoe zit het met je zelfbeeld? “Vroeger dacht ik vaak ‘kan ik dat wel?’ Nu denk ik: ‘ja, dat kan ik’. Ik heb inmiddels ervaren dat ik het kan. Ervaring maakt het werk leuker en makkelijker. In het begin vond ik bijvoorbeeld het omgaan met medewerkers wel eens lastig, maar dat heb ik niet meer. Er werken hier heel leuke mensen en als er eens iets speelt, ga ik meteen het gesprek aan, daar hoef ik niet meer over na te denken. De ervaring maakt mij een betere manager. Ik denk overigens dat vrouwen het in het algemeen beter en sneller aanvoelen als er iets is. Mannen begrijpen er vaak niets van en vinden al gauw iets ‘gezeur’.”
Wat zijn je toekomstplannen?“Ik ben nu iemand aan het opleiden die de taak van bedrijfsleider van mij aan het overnemen is, mede met het oog op de twee nieuwe vestigingen die we gaan openen, in Numansdorp en Oostvoorne. Na de dood van mijn broer ben ik anders tegen het werk aan gaan kijken. Je realiseert je dat het zomaar ineens voorbij kan zijn. Ik heb 26 jaar in het bedrijf gewerkt en die jaren zijn omgevlogen. Ik kijk nu met meer afstand naar het bedrijf, laat het werk beter los en probeer meer ruimte te maken voor privékeuzes. Voor samen dingen doen met mijn vriend bijvoorbeeld. Of voor sport of een cursus Frans. Mijn ouders zijn op een leeftijd dat ze meer zorg nodig hebben, die wil ik graag geven. En ik vind het heerlijk om mijn kleine neefje te zien, het zoontje van mijn overleden broer. Hij is nu vijf en ik wil hem graag iets van zijn vader meegeven. Ik zie mezelf over tien jaar nog wel in het bedrijf staan. Het houdt je levendig en bij de maatschappij. Wat dat betreft is mijn vader een groot voorbeeld.”
Wat maakt je een gelukkig mens?“Ik heb behoefte aan harmonie. Als de mensen om mij heen gelukkig zijn, ben ik het ook. (Lachend:) Flauw hè?”

Lees meer over:
Franchise+ Franchiseplus
Redactie