Hoeders van het samenwerkingsfundament

Ondanks de moeilijke economische omstandigheden zijn er genoeg startende Formules die kiezen voor franchise. Het bewijst dat franchise een samenwerkingsvorm is die succesvol is ongeacht hoe de conjuncturele wind waait, constateren de franchiseadvocaten van Ludwig & Van Dam.

Vaak kloppen startende formules voor advies en juridische begeleiding aan bij het Rotterdamse advocatenkantoor, dat al sinds 1996 in franchiseen samenwerkingsverbanden is gespecialiseerd. “Een van de leuke aspecten van ons vak is dat je formules vaak vanaf het allereerste begin meemaakt. Je groeit mee met elkaar,” vertellen Theodoor Ludwig en Jeroen Sterk. “We zijn al bijna 30 jaar succesvol in het begeleiden van franchiseformules. Daar zijn we trots op.” De relatie met sommige franchiseorganisaties is soms tientallen jaren oud. “We kennen onze cliënten door en door.

Duurrelatie

“Goed kunnen luisteren is de beste eigenschap van een advocaat,” menen de advocaten. “Als je praat, zend je je visie. Als je luistert, hoor je wat er aan de hand is.” Ludwig & Van Dam Advocaten houdt zich uitsluitend bezig met franchise en aanverwante zaken, zoals mededinging, huurrecht en ondernemingsrecht. Het kantoor organiseert seminars en is onderdeel van de redactie van het Tijdschrift Franchise & Recht. Gevraagd naar het kantoor-DNA luidt het antwoord: “We zijn procesvermijdend. We zoeken naar het voor beide partijen commercieel beste compromis als er sprake is van frictie. “Als franchisespecialist kijken we breder dan de juridische scope. We zijn een kantoor dat in verhouding tot andere advocaten minder procedeert en meer adviseert.” Partner Alex Dolphijn: “We kennen de franchisewereld heel goed. We snappen hoe de verdien- en bedrijfsmodellen in elkaar zitten. Franchise heeft een specifiek karakter, met een eigen taal en jargon. Er moet chemie zijn tussen de franchisegever en franchisenemer. Franchise is een verticale relatie. De franchisegever stelt de spelregels op en de franchisenemer wordt geacht zich daaraan te houden. Dat geeft een zekere machtsverhouding, ondanks het feit dat de franchisenemer ook zelfstandig ondernemer is.” De vierde partner, Remy Albers vat het krachtig samen: “Franchise is een duurrelatie met een onevenwichtige machtspositie als uitgangspunt. In ruil daarvoor biedt franchise een goede basis om een succesvolle onderneming te exploiteren, geleid of begeleid door de franchisegever.” De wetgever neemt de franchisenemer daarom in bescherming in de Wet Franchise die in werking is getreden op 1 januari 2021. “Net als bij een arbeidsverhouding of huurovereenkomst kan het misgaan in een machtsverhouding. Het is ons doel om in die soms complexe verhoudingen waarde toe te voegen.”

Open normen

Met de komst van de Wet franchise is er een stelsel van open normen geïntroduceerd, vertellen de advocaten. Bijvoorbeeld over hoe een franchisegever zich ‘goed moet gedragen’. De franchisegever moet tijdig informeren over ‘ingrijpende tussentijdse wijzigingen’. “De vraag is wat je daaronder moet verstaan. Dat moet zich in de praktijk uit ontwikkelen. Je moet altijd een vertaalslag maken naar de nieuwe werkelijkheid, hoe dit vorm krijgt in de samenwerking. Nu is nog niet altijd duidelijk wanneer die informatieplicht richting de franchisenemer geldt.” Met goede communicatie kun je veel problemen voor zijn, benadrukken ze. “Veel franchiseorganisaties beginnen klein en familiair. Bij groei of een overname verandert dat.” Kenmerkend voor franchise is dat je soms als individu tegenover het collectief kan komen te staan. “Je bent een van de vele franchisenemers. Soms val je buiten de boot als iedereen besluit “we gaan naar links” en jij dat niet ziet zitten. Dat soort processen proberen wij als kennispartner in goede banen te leiden. We staan ook verenigingen van franchisenemers en individuele franchisenemers bij.” Daarbij wordt altijd gezocht naar de beste onderlinge oplossing . “Juist gezien onze ervaring van branches en kennis van het spanningsveld proberen we vanuit een juridische blik geschillen te voorkomen en partijen weer op weg te helpen.” De continuïteit daarvan valt of staat met het opzetten van de juiste structuur. Als het fundament goed is, kun je een stevig huis bouwen waar je goed in kunt wonen. Bij een startup en scale-up verdient dat de nodige aandacht.

“Franchise is een duurrelatie met een onevenwichtige machtspositie als uitgangspunt”

Dienstverlening

“Het kapitaal van franchiseorganisaties zit niet zozeer in de activa en investeringen. Franchise is in de kern een vorm van dienstverlening. “Bij een partij die een franchiseformule wil overnemen, luidt de eerste vraag: wat koop ik precies? In feite is dat een stapel contracten,” stelt Sterk. “Je wil weten hoe hecht en coherent de samenwerking is. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat er goede concurrentiebepalingen zijn. Als het fundament goed staat, heeft zowel de franchisegever als franchisenemer daar baat bij.” “Je hebt ook een voorlichtende functie,” besluiten de advocaten. “Voor potentiële franchisenemers is het vaak moeilijk om overzicht te hebben wat er bij een samenwerking komt kijken. Er gelden heel veel regels. Te vaak zien we dat mensen dat te lichtvaardig opvatten. Je verbindt je echt ergens aan, met grote verplichtingen. Geregeld zien we dat franchiseondernemers zonder goede voorbereiding in een formule stappen, met voor tonnen aan investering.”