40 jaar EFC, 40 jaar franchise
Mooie titel maar wie iets over franchise weet, weet ook dat van deze titel niets klopt. De term franchise gaat immers tot minimaal de tijd van Karel de Grote terug. Waarschijnlijk echter werd franchise ook al in de Romeinse tijd 2000 geleden gehanteerd. In een eenvoudige vorm dat wel. Franchise was het recht van doorgang op een pad of het recht tot exploitatie van een boerderij tegen betaling aan de eigenaar van pad of boerderij. Het fenomeen heeft zich wel ontwikkeld van het ‘recht tot het gebruik van iets’ naar ‘het recht om te werken met een 100% strak ingericht zakelijk concept onder strakke begeleiding en strikte voorwaarden ’.
European Franchise Consultants bestond in 2009 40 jaar. De organisatie is opgericht in 1969 door drs. Frans Schalen. Hij was tot die tijd betrokken bij marktontwikkeling van Ahold. Hij mocht bij tijd en wijle aan de andere kant van de oceaan kijken wat daar gebeurde binnen het supermarktwezen. Wellicht kwam hij terug met de eerste stappen op het gebied van latere overnames door Ahold van formules als Giant Food en BI-LO, maar ook zag hij wat franchise in de VS deed. Je kunt veel van Frans zeggen maar hij was wel een echte franchisepionier in Nederland. Betrokken bij de oprichting van de NFV, de Stichting Voorlichting Franchise en ook speelde hij een rol bij de voorloper van dit vakblad.
Ik leerde EFC kennen als klant in 1988. Van franchise had ik eerder gehoord tijdens mijn studie bedrijfseconomie aan de Vrije Universiteit. Een hoofdstuk van professor Van der Wilde’s boek ‘Het midden- en kleinbedrijf’ ging hierover. Het fenomeen pakte me. Vooral de vruchtbare combinatie van ‘local small business’ en de voordelen van ‘corporate denken’ stonden me aan. In 1988 mocht ik voor Q8 meehelpen om een ander samenwerkingsmodel met haar tankstationexploitanten in het leven te roepen. Men wilde een nieuw elan op de stations en een grotere motivatie bij de ondernemers om klantgerichter te denken en een betere marge te realiseren uit bijverkopen. Franchise was toen het toverwoord. En dus ging je hierover kennis inkopen bij een organisatie die daar verstand van had. Toen werd Q8 overigens geen franchiseorganisatie. De exploitatiecontracten kregen echter wel veel franchisekarakteristieken. Om een franchiseprestatie te kunnen meten en bij te sturen moet er een vergelijkbaar administratiesysteem zijn. Dat was er in de oliewereld.
Toen ik in 1995 bij EFC ging werken was mijn gedachte dan ook dat franchise hand in hand moest gaan met een uniform administratie, controle- en motivatiesysteem met tijdige cijfers en een advies naar zowel de franchisenemers als naar de -gever toe. Anno 2010 is dat dan ook waar EFC voor staat; franchiseadvies en accountancy. EFC helpt daarbij om formules met een zo groot mogelijke kans op succes in franchise te geven. Mooi is het om te zien dat de vraagstelling vanuit bedrijven eigenlijk in 40 jaar niet echt is veranderd. Ja, meer dienstverleners die willen franchisen! Maar nog steeds retail, oliemaatschappijen, auto-importeurs en vooral branches in ontwikkeling waar vragen uit naar voren komen. Waar zou franchising anno 4000 voor staan?
