Wave International eerste met eigen cao

Franchisegever Wave International is de eerste franchiseorganisatie met een eigen cao voor de circa 2.500 werknemers die in dienst zijn bij een Cosmo-, Team- of HAIRMAXX-franchisenemer. De ‘architect’ achter deze cao is de externe adviseur André Snellen. Het concept is ook te realiseren bij andere franchiseketens. Het opmerkelijke achter het idee is dat de nieuwe cao voordelig is voor de werkgevers én de werknemers.

Franchise+ sprak uitgebreid met André Snellen over diens aanpak.

André Snellen was als extern adviseur betrokken bij een aantal verzekeringen van Wave International. Vanuit dat werk merkte hij dat de franchisegever en de franchisenemers te maken krijgen met een woud aan formulieren en administratieve lasten. Werkzaamheden die in de praktijk, door gebruik te maken van de organisatiegraad van de franchiseformule, veel eenvoudiger kunnen plaatsvinden en daardoor tegelijk ook kosten kunnen besparen.

“Mijn insteek was niet zozeer een eigen cao voor Wave International te ontwikkelen”, blikt de 39-jarige consultant terug. “Mijn uitgangspunt was om de bestaande cao voor de kappersbranche zodanig te vereenvoudigen dat zij voor iedereen begrijpelijk wordt en de administratie simpeler en dus goedkoper te maken. In de loop der jaren wordt een op zich logische cao door allerlei aanvullingen en wijzigingen zo dik dat je een vakbondsfunctionaris nodig hebt om het allemaal te begrijpen. Dat kan nooit de bedoeling zijn geweest.”

Vol goede moed begon André Snellen aan het karwei om de bestaande cao te verbeteren. Maar die poging leverde weinig resultaat op. “De cao voor de kappersbranche geldt voor zo’n 30.000 werknemers en is gemaakt met het accent op de kleinere, zelfstandige kapperszaken. Ik wilde voor de 2.500 werknemers die werkzaam zijn bij franchisenemers van Wave International een cao die meer toegespitst is op de wensen en behoeften van deze tijd. Maar dat bleek binnen de bestaande cao onmogelijk.”

Besparing

Snellen berekende dat door een meer eenvoudige opzet de kosten op administratief gebied met maar liefst 95(!) procent konden worden teruggebracht. Hij lacht als hij het ongeloof van de gesprekspartner merkt: “Nee, geen besparing mét vijf procent maar een besparing tot vijf procent door minder te werken met papier en meer met computersoftware. Daar heeft iedereen baat bij lijkt mij.”

Hoopvol begon hij de onderhandelingen met de vakbonden FNV, CNV, de Unie en kleinere vakbond VPP/CMHF. Want zonder de medewerking van een vakbond, kun je geen eigen cao afsluiten. De FNV heeft nooit formeel mee willen praten. De vakbond voelde er weinig voor om de bestaande cao van de kappersbranche vaarwel te zeggen. Naarmate de gesprekken vorderden haakten ook andere bonden af. “Nederland is groot geworden met het poldermodel”, analyseert André Snellen de situatie. “Maar hetzelfde poldermodel werkt verstikkend voor vernieuwing.” De vakbond VPP/CMHF bleek wél bereid mee te werken. En daarmee was de eerste cao voor ketenbedrijven in de kappersbranche een feit.

André Snellen had het liever anders gezien: “Ik ben tevreden over het eindresultaat. Maar het ontwikkelen van een eigen cao kost toch al gauw tussen de veertig- en zestigduizend euro. En je bent bijna een half jaar bezig om het te realiseren. Dat geld had je kunnen besparen als er binnen de bestaande kappers-cao ruimte was geweest voor flexibilisering.”

Win-winsituatie

De nieuwe cao is beter voor de werkgever én werknemer, stelt hij. “Bij Wave International is het gebruikelijk dat werknemers mee profiteren van extra omzet in de vorm van provisies. Maar dat kon niet verankerd worden in de kappers-cao. Nu Wave met een eigen cao werkt kan dat wel. Er zijn in de nieuwe cao ook afspraken gemaakt om flexibelere openingstijden mogelijk te maken. En de loonsverhoging die Wave aan de werknemers betaalt, is hoger dan de tarieven die voor de kappersbranche gelden. De filosofie daarachter is dat Wave International rekening houdt met de toekomst. Je ziet een vergrijzing in de maatschappij. Het duurt niet lang meer voordat er krapte op de arbeidsmarkt ontstaat. Jonge mensen moeten kiezen of ze verpleegster, verkoopster of kapster willen worden. Je moet het aantrekkelijk maken zodat je goede mensen kunt houden. Je bent immers bezig met persoonlijke dienstverlening. Het kan bijna niet persoonlijker want je staat als kapper aan het hoofd van de klanten te friemelen, om het zo maar eens uit te drukken.”

Een franchiseorganisatie mag geen cao afsluiten. Dus moest er een aparte werkgeversorganisatie worden opgericht om als gesprekspartner met de vakbond op te treden. De tweehonderd franchisenemers van de Wave-franchiseformules verenigden zich onder de naam Fusion en spraken hun vertrouwen uit in André Snellen om namens hen de nieuwe cao af te sluiten. In december 2005 zijn de handtekeningen gezet en was de eerste cao, specifiek voor ketenbedrijven in de kappersbranche, een feit.

Reëel verhaal

André Snellen ziet ook mogelijkheden voor andere franchiseketens om met een eigen cao te werken, al is het niet zijn eerste optie. “Ik vind dat je eerst moet proberen om binnen de bestaande cao zodanige regels te maken dat je de lasten kunt verlagen. Daar zou in feite niemand tegen moeten zijn. Pas als dat geen zoden aan de dijk zet, zou je over een eigen cao moeten nadenken. En het moet een reëel verhaal zijn. Als je alleen maar aan de belangen van de werkgever of de franchisegever denkt lukt het niet. Bij Wave was het uitgangspunt van begin af aan dat de kostenbesparing die gerealiseerd zou worden, direct of indirect ten goede zou komen aan de eigen werknemers. En dat is ook gebeurd.”

Lees meer over:
Bert Jongen Bert Jongen
Redacteur