Niets is wat het lijkt…

Terwijl voldoen aan de nieuwe dienstregeling nog heel wat hoofdbrekens kost, heb ik mij laten vertellen dat de Nederlandse Spoorwegen tegenwoordig een ware grootgrutter zijn geworden. Bijna alle winkels die je ziet op stations zijn niet de nering van hardwerkende middenstanders in het zweet hunner aanschijn, maar gewoon eigendom van tante spoor!

Als ik het allemaal goed heb begrepen komt het er eigenlijk op neer dat reizen iets is voor ‘losers’. Niet langer wortelschieten op een kil en van pizzalucht zwanger perron, of zo snel mogelijk je overstap proberen te maken… Nee, een waar ‘stukje retailbeleving’ is waar het om draait, “wat vooral omzettechnisch wel handig is natuurlijk”, denk ik dan weer vals. Zeker als je het voldoen aan je kernactiviteit - treinen op tijd laten rijden - wat problematischer blijkt te realiseren. Nou okay dan, het ligt iets genuanceerder: vrijwel al het personeel dat op stations in winkels werkt is in dienst bij Servex, een volle dochter van de NS. Alleen AKO en Etos vallen niet onder de bezielende vleugels van deze franchisegever.

Blijft de gemiddelde reiziger nu zeven minuten op een station (hebben ze vast de vertragingen niet meegerekend…), dan moet dat een kwartier worden. Met dank aan al die mooie formules. Ben benieuwd hoe ze dat gaan aanpakken. Je maakt wat mee op het station! Nu ja, je moet ze nageven dat ze op deze manier in elk geval iets doen aan de wachttijden. Utrecht Centraal moet in 2011 het walhalla van deze formule worden: Schiphol zonder vliegtuigen. Dat is nog eens duurzaam!

Enfin, laatst las ik eens iets over supermarktlocaties. Tja, ik wist niet beter dan dat een locatie bepaald wordt op een noodzakelijk gemiddeld aantal omwonenden. Bereikbaarheid is natuurlijk ook wel handig en dat is het wel zo’n beetje. Dacht ik. Mooi niet. De stelregel schijnt te zijn 0,2 m2 per inwoner om rendabel te zijn. Dat loopt overigens snel op. In 1998 was een supermarkt van 618 m2 gemiddeld, dat is nu al 807 m2. Qua gewenst aantal omwonenden bestaan dan weer grote verschillen tussen de supermarkten. Spar kijkt er wat soepeler naar, vergroot gewoon het verzorgingsgebied en is met wat minder omwonenden (2.000 - 4.000) tevreden, waarmee ze en passant het leven weer terugbrengen in het ontvolkende en vergrijzende platteland. Uitstekend initiatief trouwens! Albert Heijn en Dirk van den Broek tonen pas interesse vanaf 5.000 inwoners. Zo heeft elke sector zijn snobjes.

Van een geheel andere orde: als de kermisklanten niet meer klagen zijn we aan het einde der dagen. Nu hebben we als kermisconsument wel een prijsstijging voor de boeg van minimaal 13% in verband met de overschakeling van het lage (6%) btw-tarief naar het hoge van 19% per 1 januari 2008. De kermisexploitanten klagen steen en been. Nou krijgen ze ook wel idioot veel heffingen aan hun broek, maar een gevoel van enig krokodillentranengehalte bekruipt me toch enigszins. En dan nog: volgens mij is dit een typisch geval van een inelastische vraag want welke prijsstijging er ook is, men gaat toch wel naar de kermis. Iets anders: rond de euro-invoering in 2002 hebben onze gewaardeerde kermisuitbaters toch ook de gelegenheid te baat genomen om de prijzen onevenredig te verhogen. Ik zou zeggen: snoep daar wat van op en piep verder niet.

Overigens een goed punt in dezen: de peepshow blijft in het lage tarief want dat is volgens het ministerie een heuse vorm van podiumkunst. Met recht zou ik zeggen...

Ward de Moor, Senior adviseur Communicatiebureau Synergie 
Reacties? ward@synergie.nl