Het is bijna zover! Is mijn franchiseovereenkomst up-to-date? 

De inwerkingtreding van de Wet franchise is gepland op 1 januari 2021. De wet geldt voor alle franchisegevers en franchisenemers die in Nederland gevestigd zijn. Moeten huidige franchiseovereenkomsten dan ook direct voldoen aan de nieuwe wet? Moet u uw overeenkomsten (direct) aanpassen? En zo ja, waar moet u dan op letten?

Vanaf de inwerkingtreding geldt de wet voor alle nieuwe franchiseovereenkomsten. Dit betekent dat overeenkomsten die na 1 januari 2020 worden gesloten, direct aan alle verplichtingen uit de Wet franchise moeten voldoen. 

Voor lopende contracten, die vaak een looptijd van 5 jaar hebben, geldt voor bepaalde belangrijke nieuwe elementen, zoals de bepaling over goodwill en het non-concurrentiebeding, een overgangstermijn van 2 jaar. U heeft dus nog tot 1 januari 2023 de tijd om lopende overeenkomsten daaraan aan te passen. In 2023 moeten alle franchiseovereenkomsten aan de Wet franchise voldoen. Wanneer u niet (tijdig) uw overeenkomst volgens de Wet franchise laat aanpassen, kan het zo zijn dat bepalingen in de overeenkomst nietig zijn. U kunt dan geen beroep doen op die bepalingen. 

Waar is aanpassing in de meeste gevallen nodig? 

Goodwill

In de Wet franchise is opgenomen dat de franchisenemer recht kan hebben op  vergoeding van goodwill, voor zover die in redelijkheid aan de franchisenemer toe te rekenen is. Dit is dus geen goodwill die voortvloeit uit de formule zelf. De franchiseovereenkomst dient in ieder geval te bepalen of er een goodwill aanwezig is, wat de omvang daarvan is en hoe deze wordt vastgesteld (artikel 7:921 lid 1 BW). De goodwill kan ook nihil zijn, bijvoorbeeld wanneer sprake is van structureel slecht presteren van de franchisenemer. 

Concurrentiebeding

Het concurrentiebeding mag maximaal één jaar duren en mag bovendien alleen betrekking hebben op het gebied waarin de franchisenemer actief is geweest. Dit is meestal het rayon waarbinnen de franchisenemer de formule exploiteert. 

Volgens het wetsvoorstel is een non-concurrentiebeding slechts geldig indien het op schrift is gesteld en de beperking tot uitoefening van werkzaamheden enkel betrekking heeft op goederen of diensten die concurreren met de goederen of diensten waarop de franchiseovereenkomst betrekking heeft. Ook dient de beperking onmisbaar te zijn om de door de franchisegever aan de franchisenemer overgedragen knowhow te beschermen.  In veel huidige contracten is een dergelijk beding ruimer geformuleerd dan noodzakelijk zou zijn voor de bescherming van knowhow binnen de franchiseformule. Ook is de duur van het concurrentiebeding vaak langer dan één jaar. Aanpassing is dus in de meeste gevallen noodzakelijk om te voldoen aan de nieuwe wet.

Instemmingsrecht

De franchisegever kan zelf grenswaarden bepalen waarbinnen hij zonder overleg met de franchisenemer wijzigingen op grond van een contractueel wijzigingsbeding kan doorvoeren. Voor wijzigingen die de overeengekomen drempel te boven gaan, is instemming van de meerderheid van de franchisenemers vereist. Het is dus sterk aan te raden deze grenswaarden op te nemen in de overeenkomst, mits de overeenkomst voorziet in eenzijdige wijzigingsbedingen.

Er kan dus meer zeggenschap voor franchisenemers komen, omdat instemming van de meerderheid nodig is in bepaalde situaties, zoals in geval van voorgenomen aanpassingen in de formule of bij exploitatie van een afgeleide formule. 

Internationaal

In de wet is expliciet vastgelegd dat niet ten nadele van de franchisenemer mag worden afgeweken. Echter, is de franchisegever in Nederland gevestigd en de franchisenemer in het buitenland? Dan mag je afwijken van de wet. Ook als Nederlands recht van toepassing is op de overeenkomsten. In alle gevallen mag wel ten voordele van de franchisenemer van de wet worden afgeweken. 

Tip

Als franchisegever kunt u de komende overgangsperiode benutten om gefaseerd de bestaande contracten te wijzigingen. Met een gewijzigd contract begint meestal ook een nieuwe looptijd van de franchiserelatie. Om te voorkomen dat u straks met allemaal franchisenemers zit die op hetzelfde moment hun contract kunnen beëindigen (omdat u ze allemaal op hetzelfde moment een nieuw contract met eenzelfde looptijd heeft aangeboden),  kan het voor de continuïteit en de onderhandelingspositie van de franchisegever verstandig zijn om gefaseerd nieuwe contracten te sluiten.

Heeft u vragen over het aanpassen van uw franchiseovereenkomst of wilt u meer informatie? Neemt u dan contact op met een van de specialisten van La Gro Geelkerken advocaten.

Thomas Timmers Thomas Timmers
Advocaat