Franchise and the city: Woerden

Veel binnensteden kampen met leegstand en teruglopende bezoekersaantallen. Woerden slaagt erin om de binnenstad sfeervol en bruisend te houden. Een intermediair is constant op zoek naar nieuwe winkels die goed bij de stad passen. Mede daardoor heeft Woerden een gevarieerd winkelaanbod.

We spreken met Gineke van Kesteren, voorzitter van de ondernemersvereniging Stadshart Woerden en eigenaar van Keurslagerij Van Kesteren. Vraag haar naar het geheim van Woerden en ze antwoordt meteen: “Gerard Kremers. Elke stad zou zo’n goede intermediair moeten hebben. Hij weet welke concepten de stad mist en gaat daar actief naar op zoek. Hij verleidt ondernemers om zich hier te vestigen. Zo geeft hij op een goede manier invulling aan leegstaande panden.”

Bijzondere concepten

Gerard runde tot 2007 samen met zijn vrouw een wijnhandel in Papendrecht. Nadat hij de zaak verkocht had, verhuisde hij naar Woerden. Hij wil zich - op vrijwillige basis - graag inzetten voor de stad en daarom besloot hij om als Intermediair Retail Vastgoed Binnenstad aan de slag te gaan. “Ik ken de binnenstad goed en weet wat de bezoekers missen. Ik reis door Nederland op zoek naar bijzondere concepten die bij Woerden passen. Dat kost veel tijd, maar ik doe het graag.” Vervolgens komt het moeilijkste van Gerards vak. Hij wil geschikte ondernemers verleiden om samen met hem een kopje koffie te drinken in Woerden. “Ik wil hen laten proeven van de sfeer en ik vertel wat Woerden te bieden heeft. Tijdens het eerste gesprek heb ik de sleutels van het winkelpand nog niet bij me. Ik wil dat ze eerst - net als ik - verliefd worden op de stad.” Pas bij een tweede gesprek laat Gerard de beschikbare panden zien en brengt hij de ondernemers in contact met de makelaars. Op deze manier heeft hij al verschillende winkels naar Woerden gehaald, zoals een winkel voor positiekleding, een babywinkel en een wasserette. “Die wasserette had ik gezien in Amsterdam”, vertelt hij. “Ik voelde dat daar in Woerden een markt voor was. De wasserette richt zich op de horeca en de bewoners van de binnenstad. In het begin werd de kleding met een authentieke bakfiets opgehaald en bezorgd. Dat past echt bij de sfeer van Woerden.”

Persoonlijk

Gineke vertelt dat Woerden ook een prettige stad is voor ondernemers, omdat het contact met de gemeente goed is. “Ik ben elke dag in mijn slagerij in de binnenstad. Daardoor heb ik veel contact met andere ondernemers. Ze lopen makkelijk even binnen. De dingen die ik hoor, sluis ik door naar de gemeente.” Elke woensdagochtend is Carolien van Dam, accountmanager Binnenstad van de gemeente, in de binnenstad aanwezig. Ook zij houdt persoonlijk contact met de ondernemers. “Soms komt er een klacht binnen per e-mail”, vertelt Carolien. “Ik kan daar formeel op antwoorden. Maar ik vind het prettiger om even langs te lopen. Daardoor wordt het sneller en beter opgelost.”

Begrip

Natuurlijk zijn er altijd zaken waarbij de gemeente en de ondernemers het niet met elkaar eens zijn. “De boodschap van de gemeente is niet altijd leuk. Maar we zijn wel open en eerlijk tegen elkaar”, vertelt Gineke. Ze heeft zich verdiept in de werkwijze en procedures van de gemeente. “Ik heb een les gehad in Algemene Plaatselijke Verordeningen. Daardoor snap ik nu waarom bepaalde dingen wel of niet mogen en kan ik dat beter uitleggen aan de andere ondernemers.” Ook heeft ze zich in specifieke onderwerpen verdiept, zoals het parkeerbeleid. “De ondernemers in de binnenstad klaagden altijd over het tekort aan parkeerplaatsen. Daarom ben ik een keer, samen met een ambtenaar, gaan tellen. Ik kwam tot de conclusie dat we ons rot moeten schamen. Woerden heeft namelijk helemaal geen parkeerprobleem. Er is genoeg plaats voor iedereen.” Gineke richt zich in het overleg met de gemeente nu op andere onderwerpen, zoals de planning van werkzaamheden.

Woerden-waardig

Woerden is bovendien een bruisende binnenstad met veel evenementen en activiteiten. “Ondernemers en vrijwilligers organiseren veel. Daarmee hebben we het getroffen”, vertelt Carolien. “Wij staan voor de uitdaging om het niveau van de evenementen hoog te houden. De Streekmarkt en de historische Kaasmarkt passen goed bij Woerden. Braderieën hebben niet altijd het juiste niveau.” Gineke denkt daarin mee. “Soms kom ik op een braderie die echt rommelig is. Dat is niet Woerden-waardig. Ik geef dat aan Carolien door. Met beleidsregels kan zij dat soort braderieën weren.”

Compacte binnenstad

De gemeente heeft bovendien aandacht voor de openbare ruimte. Ze heeft geïnvesteerd in de haven waardoor er nu meer ligplaatsen zijn en waardoor er meer plaats is voor passanten. “Je kunt vanuit de haven zelfs met een Romeins schip meevaren”, vertelt Carolien. “Dat past goed bij de rijke Romeinse geschiedenis van Woerden.” De komende jaren investeert de gemeente in de Rijnstraat. Dit is nu een verkeersader en het moet een verblijffunctie krijgen, met meer ruimte voor terrassen en beleving. De gemeente en Gerard Kremers zijn bovendien in gesprek met pandeigenaren om mee te denken over de functies in de binnenstad. “We willen proberen om winkels in de aanvoerstraten over te brengen naar het centrum”, vertelt Gerard. “In het overleg met de pandeigenaren willen we kijken naar de mogelijkheden om panden te ruilen, zodat we een compacte binnenstad creëren.”

“Gemeente, bewoners en winkeliers werken goed samen”

“Woerden heeft een goed winkelaanbod, een historische uitstraling en voldoende, betaalbare parkeergelegenheid”, zegt Kees-Willem Karssen, eigenaar van boekhandel Libris. “Daardoor trekt de binnenstad veel bezoekers.”

Kees-Willem is al sinds de jaren ’70 in Woerden gevestigd. “Woerden wordt vaak gezien als de meest gemiddelde stad van Nederland, qua inkomensverdeling en opleidingsniveau. De stad en de omliggende gemeenten hebben bij elkaar zo’n 50.000 inwoners. Uit cijfers van Locatus blijkt keer op keer dat de inwoners en de mensen uit de regio de stad goed bezoeken.” Kees-Willem vertelt dat Woerden veel goede culturele activiteiten heeft, zoals het Straattheater Festival en de Koeienmarkt. “De kracht is dat we ons samen inzetten voor de binnenstad, dus de ondernemers, de bewoners en de gemeente. Binnen de ondernemersvereniging hebben we een goed overleg over praktische zaken, zoals de straatversiering en onze vertegenwoordiging bij de gemeente. De vereniging heeft bovendien een mooie website waarop alle winkels te vinden zijn. De gemeente werkt goed met ons samen. Een aantal weken geleden hebben ze een presentatie gegeven over de herinrichting van de Rijnstraat. We kregen daarin de gelegenheid om onze stem te laten horen.” Als verbeterpunt noemt Kees-Willem de marketing. “Woerden is de stad van het Groene Hart. Er wordt veel aan marketing gedaan. Maar de stad heeft zoveel te bieden. Ik zou willen dat dat nog beter naar voren wordt gebracht.”

“Verrassende winkeltjes geven de stad een leuke sfeer”

“Woerden is een actieve stad”, vertelt Pearle- franchisenemer Myriam Majoor. “Er zijn veel leuke evenementen, zoals de kunstnacht, het Straattheater Festival en de Havendagen. Daardoor is het voor veel mensen aantrekkelijk om Woerden te bezoeken.”

Marcel en Myriam Majoor zijn al zo’n 20 jaar in Woerden gevestigd. “We hebben voor Woerden gekozen omdat het een leuk stadje is met een mooi historisch centrum. Bovendien heeft het een goede regiofunctie”, vertelt Myriam. “En het is prettig dat de binnenstad goed verzorgd wordt. De gemeente maakt het centrum na elk evenement goed schoon en er is een klachtenlijn waar we bijvoorbeeld losliggende stoeptegels kunnen melden. De ondernemersvereniging zorgt ervoor dat de stad graffiti-vrij blijft. Ook ben ik blij met de inzet van Gineke van Kesteren, voorzitter van de ondernemersvereniging. Ze houdt een goed contact met de politie en de gemeente, en ze zet zich in voor ons allemaal. Ik hoop dat ze dit werk nog minstens tien jaar wil blijven doen. Het winkelaanbod is goed. We hebben een goede afwisseling van verschillende soorten winkels en een aantal verrassende concepten. Een voorbeeld is Ook. Dit is een lunchroom gecombineerd met een kook- en cadeauwinkel. Dit soort aparte winkels geven de stad een leuke sfeer.”

“Woerdenaren staan dicht bij de natuur”

“De bewoners van Woerden en omgeving staan nog dicht bij de natuur”, vertelt Janet van den Broek, franchisenemer van de Natuurwinkel. “Daarom is het een goede stad voor mijn winkel.”

Janet vertelt dat Woerden een stad is met een dorps karakter en met stadse voorzieningen. “Ik ken mijn klanten persoonlijk. Ik weet welke producten ik hen kan adviseren. Woerden heeft bovendien een ontspannen sfeer. Er is veel kleinschalig ondernemerschap en dat geeft een gevarieerd winkelaanbod. De keerzijde is dat het ons niet lukt om tot uniforme openingstijden te komen.” Janet vertelt dat de sfeer van de winkeliers onderling goed is. “We kennen elkaar en we verwijzen klanten naar elkaar door. Ook pakken we problemen samen op. We hebben bijvoorbeeld de laatste jaren steeds minder passanten. Een ondernemer uit de straat heeft het initiatief genomen om samen te brainstormen over een oplossing. Dus: hoe kunnen we zorgen voor meer levendigheid aan deze kant van de stad? Het is goed dat we dit samen oppakken.” Als punt van verbetering noemt Janet het parkeerbeleid. “Mensen kunnen betalen met hun telefoon of met hun pinpas en ze moeten het kenteken van hun auto invoeren. Veel ouderen kunnen daar niet mee overweg. Soms blijft één iemand in de auto zitten, of ze besluiten helemaal niet meer naar de binnenstad te komen. Dat is jammer.”

“We zijn samen sterk”

“Het leuke aan Woerden is het persoonlijke contact. Dat is duidelijk anders dan ondernemen in een grotere stad”, vertelt Denise Hoogland, franchisenemer van Cosmo Hairstyling. “In 2006 is het Kerkplein opgeknapt. Daardoor is het nog drukker geworden in de binnenstad.”

Denise vertelt dat Woerden veel leuke evenementen heeft, zoals de Woerdense vakantieweek. “Sinds een aantal jaren zijn alle ondernemers verplicht lid van de ondernemersvereniging. Daardoor is de vereniging meer gaan organiseren. Ze zijn nu bezig met de voorbereidingen van een Duitse kerstmarkt, met een mooie kerststal. Dat wordt groots en professioneel opgepakt. Ook heeft de ondernemersvereniging een app gelanceerd, waar iedere ondernemer zich bij aan kan sluiten. Met acties worden klanten verleid om de app te downloaden. Ik vind het positief dat we ons gezamenlijk op een professionele manier presenteren. De voorzitter van de ondernemersvereniging Gineke van Kesteren is een goed vast aanspreekpunt. Ook onderling hebben de ondernemers een goed contact. Het lukt niet altijd om het allemaal eens te worden, bijvoorbeeld over de koopzondag. Maar we zijn er wel voor elkaar. Ik heb het gevoel dat we samen sterk zijn.”

“Prettig dat de lijnen kort zijn”

“Van april tot oktober wordt er elke week iets georganiseerd in Woerden”, zegt Délifrance-franchisenemer Bernd Scheuer. “Daardoor zit mijn zaak elk weekend vol. Met mooi weer is het bovendien druk op het terras. Beter kan ik het niet treffen.”

“Woerden is een stad met dorpse trekken”, vindt Bernd. “De stad is schoon en er is weinig overlast. En er is veel sociale controle. Laatst werd er gestolen uit een van de winkels. Medewerkers van een andere zaak zagen het gebeuren en renden er achteraan. Samen hebben we de daders vastgehouden tot de politie kwam. Met dat soort calamiteiten staan we voor elkaar klaar en daar krijg ik wel een warm gevoel van. Ik merk dat de gemeente goed meewerkt. De terrasvergunning was binnen een dag geregeld en ook de vestigingsplaatsvergunning had ik snel binnen. Bovendien is het prettig dat de lijnen kort zijn. Ik heb een goed contact met Gineke van Kesteren. Zij is echt overal van op de hoogte. Ook de wethouder is direct benaderbaar. Woerden heeft veel karakteristieke winkels, zoals luxe kledingswinkels en goede juweliers. Het zou mooi zijn als daar nog een grote winkel bijkomt, bijvoorbeeld een warenhuis. Dat zou Woerden nog aantrekkelijker maken. Daarvoor gaan klanten nu nog naar Utrecht.”

“Prettig dat we goed contact hebben met de gemeente”

“Woerden heeft een leuk netwerk van ondernemers die de handen ineen staan”, vertelt Jan Stouthart van De Vakdrogist. “Ik heb mij bijvoorbeeld bezig gehouden met de organisatie van het Bevrijdingsontbijt. De versspecialisten waren direct enthousiast en deden mee. Samen staan we voor het Woerdense belang.”

Jan vertelt dat Woerden een stad is met veel zelfstandige ondernemers. “Dat geeft de stad een leuk karakter. Het is een trekpleister voor de regio.” De drogist wil dat de stad nog meer karakter krijgt. Daarom pleit hij ervoor om de Rijn weer terug te brengen in de stad. Daarvoor zit hij in de commissie Rijngracht. “In het begin was er veel weerstand. Ik merk dat het nu kantelt.” Ook merkt hij dat het voor een gemeente een uitdaging is om goed naar de zelfstandigen te luisteren. “Kleine ondernemers hebben niet altijd de tijd om hun stem te laten horen. Grote spelers hebben wel een goede lobby en daardoor wordt er beter naar hen geluisterd. Er zijn bijvoorbeeld twee nieuwe parkeergarages gekomen bij het nieuwe Kerkplein. De zelfstandigen hadden meer baat gehad bij één parkeergarage aan de andere kant van de stad.” Jan heeft niet het gevoel dat Woerden grote ketens mist. “We hebben een Halfords en een Schoenenreus gehad, maar die zijn allebei gesloten. Winkels moeten passen bij het Woerdense plaatje. Ketens zoals College Stijl passen misschien beter bij de stad.”

+