Financiering in franchise: niets is meer wat het was

Banken verstrekken nog maar mondjesmaat kredieten. Het is een veelgehoorde opmerkingen in de franchisesector, al blijkt dit volgens de financiële instellingen zelf toch iets genuanceerder te liggen. Zij zeggen dat er met een goed plan en voldoende eigen vermogen veel mogelijk is.

Ook het combineren van verschillende (alternatieve) vormen van financiering, de zogenoemde gestapelde financiering, biedt uitkomst, zo blijkt uit een rondgang langs franchisegevers, franchisenemers en kredietverstrekkers. Niet Qredits, geen leaseconstructies, niet de bank, maar crowdfunding is voor Jamin het model voor groei. Nu en in de toekomst. Het trekt daarbij samen op met het financieringsplatform Capital Circle. “Een financiering verkrijgen via de bank is tegenwoordig erg lastig. Of beter; het is dramatisch”, zegt Maarten Steinkamp, general manager Jamin en directeur van moederbedrijf Fun Food Nederland. Hij merkt op dat de dienstverlening verandert. “Het is anders geworden, Banken verstreken minder krediet. Ze vinden het maar eng om geld te lenen aan horecabedrijven. Ze houden zich liever bezig met andere zaken, met advies of met de ontwikkeling van nieuwe technologieën.” Inmiddels heeft Jamin dan ook al drie zaken in Apeldoorn, Purmerend en Eindhoven-Woensel succesvol gefinancierd via crowdfunding. Binnenkort wordt voor een vierde Jamin in Zaandam financiering gevraagd op het crowfundingplatform van Capital Circle. Bovendien treft Fun Food Nederland voorbereidingen voor een arrangement samen met Capital Circle voor het andere groeiconcept uit de eigen stal, namelijk Crêpe Affaire. “We zien dat het werkt, het is het perfecte middel voor de opening van nieuwe zaken, voor relocatie van een bestaande winkel en voor de overname van een bestaande winkel door een nieuwe ondernemer”, vertelt Steinkamp. Bestaande winkels die minder goed draaien en geld nodig hebben, komen niet aanmerking voor crowdfunding. Steinkamp: “Gelukkig is dit niet of nauwelijks aan de orde bij ons, maar slecht redenerende winkels zijn ook met crowdfunding niet te redden.”

Arrangementen

Financieringen verlopen snel – de Jamin in Apeldoorn verkreeg binnen no-time een krediet van 70.000 euro – dankzij het arrangement dat Jamin en Capital Circle zijn overeengekomen. “Arrangementen zijn gestandaardiseerde procedures die een aanvraag voor crowdfunding eenvoudiger maken en de doorlooptijd aanzienlijk verkorten”, weet Steinkamp. Zo worden zaken vooraf getoetst of ze aan de voorwaarden van het arrangement voldoen, zoals omzet, kredietwaardigheid, winstgevendheid en solvabiliteit van de onderneming en ondernemer. “Daarbij bieden wij investeerders veel zekerheid. Jamin Nederland garandeert namelijk 85 procent van het krediet middels een terugkoopverklaring”, aldus Steinkamp. Hij relateert het succes ook aan de sterke naam die Jamin in Nederland heeft. “Het is een naam die vertrouwen geeft.” Daarbij is Fun Food Nederland vooraf kritisch. “Natuurlijk is het belangrijk om alert te blijven op de selectie van de juiste franchisenemers. Niet iedereen is capabel. Ook vragen wij 20 tot 25 procent eigen vermogen.”

Strengere eisen

Het mag duidelijk zijn, Fun Food Nederland wijkt uit naar alternatieve vormen van financieringen onder meer vanwege de strengere eisen van banken. Woordvoerder Jelle Wijkstra van de Nederlandse Vereniging van banken (NVB) bevestigt dat de criteria voor financieringen streng zijn. “We zijn scherp op risico’s, maar kredietverlening aan het mkb is en blijft een kerntaak van banken. Met 133 miljard euro aan uitstaande kredieten zijn banken nog steeds verreweg de grootste financier van het mkb. Ook de komende jaren verwachten wij te kunnen blijven voorzien in de vraag naar financiering.” Bij Primera wordt dit bevestigd, daar verloopt de financiering voornamelijk nog steeds via de banken. “Wij hebben altijd een gedegen vooronderzoek, zoals vestigingsplaatsonderzoek en investerings- en financieringsbegroting afgerond op het moment dat wij de financieringsaanvraag starten bij de banken Rabobank, ING of ABN AMRO”, vertelt Christel Teeuwen, hoofd marketing bij de tabaks- en gemaksketen. Ondanks dat banken dus nog steeds wel financieren, zegt ook Wijkstra dat de rol van banken aan het veranderen is. “We hebben veel financieringskennis en zetten deze ook in voor de franchisenemer. Zo adviseren we hen ook steeds vaker over aanvullende en alternatieve financieringsvormen.”

Wijkstra stelt dat gestapeld financieren de toekomst heeft. “Veel bedrijven hebben als gevolg van de crisis minder vet op hun botten en dat moet eerst worden aangevuld voordat zij in aanmerking kunnen komen voor een bancaire financiering. In zo’n geval kan de franchisenemer eerst zijn eigen vermogen versterken met crowdfunding, waarna de bank vervolgens ook een deel van de financiering verstrekt.” Door het combineren van verschillende vormen van financiering heeft een ondernemer meer mogelijkheden om te voorzien in zijn financieringsbehoefte. Wijkstra: “Banken zijn door hun kennis en ervaring goed gepositioneerd om de regisseursrol bij stapelfinanciering op zich te nemen.” 

Benodigd geldbedrag

De vestiging van Doppio Espresso, die twee jaar geleden in de Utrechtse binnenstad werd geopend is ‘gestapeld’ gefinancierd. De franchiseketen zette crowdfunding in als aanvullende financiering toen de bank maar een deel van het benodigde geldbedrag wilde financieren. Het benodigde bedrag van 37.500 euro werd snel binnengehaald. “Als een bank niet alles wil financieren en ‘nee’ zegt, dan kun je als ondernemer het bijltje erbij neergooien of je kunt denken, ik ga er toch voor. En in dat geval is crowdfunding een prima middel”, weet Jonathan Teoh van Doppio Espresso. Belangrijke aspecten voor een succesvolle crowdfunding zijn volgens hem een helder verhaal, een goede ondernemer, een lokaal relevant concept en een goede cijfermatige onderbouwing. Doppio Espresso krijgt jaarlijks vele franchiseaanvragen, zo’n 400. Slechts enkele procenten daarvan wordt gehonoreerd. Het benodigde geld speelt hierin een rol. Gemiddeld bedraagt de investering voor een vestiging van Doppio Espresso tussen 200.000 euro en 250.000 euro. “Daarvan moet minimaal 25 procent, zo’n 50.000 euro eigen vermogen worden ingebracht, zo eisen ook de banken. Vijf jaar geleden was dat bedrag nog geen  30.000 euro. Sommige banken stellen zelfs een ondergrens van 40 procent eigen inbreng”, weet Teoh. Financiering van startende ondernemers is daardoor lastiger geworden. Crowdfunding is dan een oplossing, al ziet Teoh ook de nadelen. “Het blijft risico-financiering. Dus de investeerder kan wel degelijk zijn of haar inleg kwijtraken. Daarnaast zijn de rentepercentages voor de ondernemer vaak hoger dan traditionele geldschieters, zoals banken. Daar dient wel rekening mee gehouden te worden.” Behalve leningen via banken, soms aangevuld met een financiering via crowdfunding, maakt Doppio Espresso geen gebruik van andere vormen van alternatieve financieringen. “Waarom? De investeringsbedragen lenen zich daar vaak niet voor.”  Ook Primera zet geen andere vormen van financiering in.

Toenemende belangstelling

Qredits versterkt zakelijke leningen tot 250.000 euro. Gabor Verwoerd van Qredits laat weten dertig tot veertig aanvragen per dag binnen te krijgen. Zo’n 20 tot 25 procent daarvan wordt aanvaard. “Er is in het algemeen een toenemende belangstelling voor onze diensten, ook onder franchisenemers. Vooral ondernemers met een kleinere financieringsbehoefte tot 50.000 euro vangen tegenwoordig bot bij de banken en komen bij ons uit.” Het zogenoemde microkrediet wordt versterkt tegen een gemiddelde rente van 9,75 procent. “Bij het mkb-krediet tussen de 50.000 euro en 250.000 euro ligt het rentepercentage vaak iets lager, vanaf 7,75 procent”, laat Verwoerd weten. Ook hij merkt dat het combineren van verschillende vormen van financiering vaker aan de orde is. “Wij financieren soms maar een deel van de aanvraag. Waar dat aan ligt? Aan het risico, aan de capaciteiten van de ondernemer, aan het plan. Er zijn veel factoren die een rol spelen. Het andere deel van de lening kan dan elders worden betrokken, bijvoorbeeld via crowdfunding.” 

Remo Reebeen van de The Read Shop Express in Zelhem klopte volgens eigen zeggen met flink wat eigen vermogen en een goed onderbouwd plan aan bij banken. Tevergeefs, zo bleek. “Ze bieden een luisterend oor, nemen alles op het eerste oog best serieus, maar puntje bij paaltje is het toch vaak een nee.” Het ging om een bedrag van boven de 50.000 euro als krediet en rekening courant voor de winkel die nu een The Read Shop is in Zelhem. “Parallel had ik al een aanvraag bij Qredits lopen, dat kwam gelukkig snel rond”, vertelt de franchisenemer. De hogere rente die hij nu betaalt neemt de ondernemer daarbij voor lief. “Binnenkort start de ombouw van het krediet, ik kijk vooral vooruit nu."  

Kennismakingsgesprekken

Ook Horeca Crowdfunding Nederland (HCN) ziet een toename van het aantal geïnteresseerde franchiseformules. Het platform heeft nu voor vier franchiseorganisaties projecten geplaatst. Mark Tamsma van HCN: “Wij verwachten dit jaar een verdere toename op basis van het aantal gevoerde kennismakingsgesprekken.” Alle projecten die het platform heeft gepubliceerd zijn gefinancierd. “Dat is echter geen garantie voor de toekomst. Aan elk project ligt een gedegen marketing- en promotieplan ten grondslag. Zo maakt de franchisegever het project bekend via de eigen kanalen en maken de franchisenemers ook promotie voor hun project.

Wij verwachten net als de franchisegever een 110 procent inzet vanuit de franchisenemer”, zegt Tamsma. Het succes tot dusver is volgens hem te danken aan de professionaliteit van de franchiseorganisaties die de aanvraag indienen. “Een franchiseorganisatie is veelal in staat om goede ondernemingsplannen aan te leveren en dito financiële projecties. Dat maakt dat de gemiddelde doorlooptijd van aanvraag tot publicatie slechts twee weken is”, aldus Tamsma. HCN kan hiermee aanzienlijk sneller schakelen dan banken. “Onze ervaring leert dat de gemiddelde doorlooptijd van een bancair traject zo acht tot tien weken bedraagt.” De goede franchiseorganisaties zien de kracht in van crowdfunding, vertelt Tamsma. “Ze bieden hun potentiële gasten een unieke kans om te mogen investeren in een snelgroeiende succesformule en ontvangen dan ook nog een mooi rendement. Als je dat ook zo brengt richting de crowd dan gaat het veelal erg goed.”

Niet alleen het funden van het totale bedrag is onderdeel van het succes. Een goede crowdfunding campagne heeft volgens Tamsma gezorgd voor zoveel mogelijk investeerders die uit het marktgebied van de vestiging komen. “Hoe meer investeerders hoe beter, dit zijn allemaal ambassadeurs van de formule.” Tamsma merkt overigens wel dat de banken tegenwoordig weer iets meer bereidheid tonen ten aanzien van financiering. “Daar tegenover staat dat horecaondernemers ook als ze bancair gefinancierd zouden kunnen worden toch opteren voor crowdfunding. Het verschil in rente is ook niet wezenlijk. Franchiseorganisaties kunnen met een rente van circa 7 procent (en wellicht in de toekomst lager) prima crowdfunden. Bancair ligt de rente op ongeveer 5 à 6 procent. Het renteverschil maken ze echt wel goed door de bezoeken die investeerders als gasten brengen. Bij Qredits ligt de rente zelfs op 9,75 procent. Dan is crowdfunding sowieso aanzienlijk goedkoper.”

Martijn Louws Martijn Louws
Redacteur
Bekijk ook

Horeca Crowdfunding Nederland is het enige crowdfunding platform dat zich uitsluitend richt op de financiering van horecabedrijven. Via dit platform lenen investeerders geld uit aan gepassioneerde horecaondernemers, in ruil voor rendement.